francja9

200 Przegląd Sejmowy 6(89)/2008 Studia i Materiały

reformy z 23 lipca 2008 r., rząd ustalał porządek obrad w takim kształcie, w jakim sobie tego życzył²³. Art. 23 ustawy konstytucyjnej modybkuje ten stan rzeczy. Odtąd regułą jest, że porządek obrad ustala samodzielnie izba — konferencja przewodniczących danej izby (art. 48 ust. 1 w nowym brzmieniu). Niemniej zmiana wydaje się połowiczna. Po pierwsze, dwa tygodnie posiedzeń spośród czterech (połowa) rezerwuj e się na rozpatrzenie proj ektów i na debaty, których uwzględnienia w porządku obrad zażąda rząd. Po drugie, rząd ma również prawo w każdej chwili zażądać uwzględnienia w porządku obrad projektów ustaw budżetowych i ustaw o bilansowaniu zabezpieczenia społecznego {de Dumcement de la securite sociale), projektów i propozycji przesłanych przez drugą izbę (jeśli od daty przesłania uchwalonych przez tę izbę tekstów upłynęło przynajmniej 6 tygodni), a także projektów dotyczących stanów nadzwyczajnych oraz wniosków o wyrażenie zgody na wypowiedzenie wojny lub przedłużenie interwencji sił zbrojnych poza granicami kraju. Komentatorzy sceptyczni wobec reformy podkreślają fakt, że skoro porządek obrad uchwala w imieniu izby konferencja przewodniczących, w której większość członków należeć będzie do większości parlamentarnej, rząd zachowa de facto nieograniczony wpływ na ustalanie kolejności prac²⁴.

Artykuł 24 ustawy konstytucyjnej modybkuje wspomniany już art. 49 ust. 3 konstytucji — „kamień węgielny racjonalizacji” systemu parlamentarnego. Zgodnie z jego dotychczasowym brzmieniem, premier mógł przedstawić Zgromadzeniu Narodowemu kwestię wotum zaufania dla rządu w związku z każdym głosowanym projektem lub propozycją ustawy. Jeśli Zgromadzenie nie uchwaliłoby wotum nieufności, tekst zostałby przyjęty, mimo że ani debata, ani głosowanie nad nim się nie odbyły. Z jednej strony procedura ta miała wykluczyć paraliż instytucji w sytuacji braku stabilnej większości²⁵.

Z drugiej, fakt, że ustawę uznaje się za uchwaloną przez parlament w sytuacji, gdy Zgromadzenie Narodowe nie przeprowadza nad jej projektem ani debaty, ani głosowania, świadczy o niesamodzielności legislatywy nawet w tak podstawowej swojej funkcji, jakąjest funkcja ustawodawcza Dlatego też autorzy reformy zaproponowali ograniczenie pola zastosowania omawianej procedury. Zgodnje z nowym brzmieniem art. 49 ust. 3 tylko raz w ciągu jednej sesji rząd ma prawo z niej skorzystać. Wyjątek stanowią projekty ustaw budżetowych i ustaw o bilansowaniu zabezpieczenia społecznego, wo- / bec których powyższe ograniczenie nie ma zastosowania.

Do elementów warunkujących dominującą pozycję egzekutywy w procedurze le- \ gislacyjnej zaliczyć należy kompetencję rządu do swobodnego decydowania o tym, J

²³    Zgodnie z dotychczasowym brzmieniem art. 48 ust. 1: „...porządek dzienny izb obejmuje, z utrzymaniem priorytetu i kolejności określonej przez rząd, dyskusję nad rządowymi projektami ustaw i projektami parlamentarnymi zaakceptowanymi przez rząd”. Co prawda, przepis mówi o „priorytecie” a nie „wyłączności”, co teoretycznie pozwalałoby izbie samodzielnie ustalić porządek uzupełniający (ordre du jour com-plementaire) w sytuacji, gdyby rządowy porządek nie absorbował całego czasu obrad, ale praktyka taką możliwość wykluczyła.

²⁴    J.-C. Colliard, Une confirmation.., RPP 2007, nr 1045 (październik-grudzień), s. 9.

²⁵    Na przykład w latach 1988-1993, gdy partia socjalistyczna (główny koalicjant) dysponowała niespełna 255 mandatami w 577-osobowym Zgromadzeniu Narodowym, rząd musiał uciekać się do tej procedury aż 28 razy.