100 RołdłMl 4
2) ccMrytikw telewizyjnych u> bohaterowie codziennych audycji seriali, pmgrjmow informacyjnych czy talk-show:
popeelebrytów bohaterów kultury pop. Wyróżniają się oni stylem ubierania. czy szerzej stylem życia Często pełni.} funkcje trendselterów. wprowadzając mody i kreując trendy Relacje / fanami budują ich status |Marshall. 1007: 51 70J. Ważnym narzędziem w budowaniu ich pozycji •*ą media spółceznosciowe. ułatwiające czy wręcz stwarzające możliwość natychmiastowego kontaktu z celebry tą.
Wymienione powyżej kategorie można odnaleźć również w wymiarze polityki. o czym piszę w dalszej części pracy (por podrozdział 2.2.1 Odrębni} kategorię stanowi grupa cclcbryiow gwiazd, która zostanie scharakteryzowana w dalszej części pracy (patrz podrozdział 1.2.1. Od celcbryty (ccwebryty / icle-bryty) dt> gwiazdy).
( debry ta t<> osoba, która zy skuje rozgłos i popularność dzięki mediom. Zostaje przez nie „wywyższona”. Jak tłumaczy Krzysztof Pomian: To zjawisko, które zaczęło istnieć w momencie pojawienia się masowej prasy , choć tak naprawdę zaistniało dopiero w momencie pojawienia się mediów elektronicznych od telewizji poczynając Umiejętność kreowania własnego wizerunku przysługuje teraz każdemu z nas. Ale są tacy. którzy umieją robić to lepiej niż inni" Boorstin wskazał na rolę nas wszystkich jako konsumentów mediów w procesie budowania czy przypisywania statusu celcbryty. Z założenia termin „cciobryłaby ł aksjologicznie neutralny. Zgodnie z definicją Boorstina „(celebry ta) (...) nie icst ani dobry, ani zły. Została (ta kategoria pojęciowa) stworzona prze/ przemysł. żeby wypełnić nasze przesadne oczekiwania co do w ielkości człowieka. Moralnie jest neutralna. Nic jest wynikiem jakiegoś spisku grupy promującej występek lub pustkę umysłową. Jest rezultatem pracy uczciwych profesjonalistów z bran/y informacyjnej i edukacyjnej. To postać wytworzona prze/ nas wszystkich, przez tych. którzy chętnie czytają o niej. oglądają ją na ekranie telewizora. kupują jej nagrania i plotkują o niej w gronie przyjaciół" [Boorstin. I9M 57 58. cyt za: Godzić. 2007: 47J. Obecnie ontologiczna neutralność bywa /achwiana. czasami bowiem i w niektórych kontekstach termin ..cclebryta" funk-
hrtp www wprost pl ar 522KX'ł Od-tara«»na-do-l.ad>-(ijgi-Wyws'/'./cni-w-w.UN7j\*'l>in>-Mu/cum-Narodowym. dostęp: 20.10.2012,
()4io Iduc/owi «luyry pooo^routw*©^1
cjomijc tako nccaię wna etykieta. zwłaszcza w zastosowaniu ilo osób. od których wvinai;a się merytorycznych kwalifikacji do pełnienia ich funkcji społecznych
Jak konstatuje Bauman ..Wielu ogląda niclic/n>ch Nieliczni, ktorsch się
ogląda io sławy- |2000: 64J. Relacja ta nic jest zatem wzajemna, oglądam
i oglądający się ro/nią. Celcbryci rekrutują się / różnych św iatów. ..( . .) Mogą należeć do świata polityki, sportu, nauki c/% rozrywki, albo być po prostu słynnymi Specjalistami od mtormac|i ' M| \K t.,k „apiawde me nu Ml
ma. skąd się wywodzą. I o oni sami (wraz ze wspierającym ich sztabem fachów ców l. decyduj.} o tym. co oglądamy. ..Niezależnie jednak od tego. kim byłyby oglądane stawy. tym. co wystawiają do oglądania, jest świat sław. świat, który właśnie na tym polega, ze jest oglądany p./ez wielu . we wszystkich zakatk.: Świala: który staje się globalny dzięki możliwości Oglądania Każda wypowiedz sław staje się komunikatem o tym święcie i życiu. Ich życiu i ich swiccic” |20()() 641 Do zbudowania pozycji cclcbrytów w przestrzeni publicznej poza telewizją przyczyniły się tabłoidy i prasa typu peopie (kolorowa, bulwarowa! To te media uczyniły / cclcbrytów kluczowych bohaterów przekazów medialnych, poświęcając im najwięcej miejsca. O sile oddziaływania tabłoidów może | suia c/\c lo. /c to one nar/uetły swoje wzorce innym mediom (por ro/d/ 5.)
I w rezultacie mamy zatem do czynienia z tabłoidy żującą się telewizją, tabłoidy-/ująi-.i się prasą opinii i ekonomiczną, tahloidalnymi portalami elektroniczny mi \\ rezultacie mamy do czynienia z obniżaniem się poziomu debaty, co prowadzi do tabloidyzacji dyskursu publicznego Spójr/nn zatem. c/\m różnią mc klasyczny bohater i cclcbryta (por. tab. I.).
Do cech wymienionych przez Boorstma autorka proponuje dodać jeszcze sławę i popularność. Ta pierwsza charaktery /uje bohatera świętego. / regułe jest trwała, bowiem dochodzi się do nic, stopniowo, dzięki nsurmamn, Boh.,.er swięiy swoim życiem zasługuje na mą. Druga popularność zarezerwowana KM dla celcbryty Podlega ona ciągłym wahaniom. ,est zmienna, bowiem zalczs od otoczenia zewnętrznego: medialnych konsumentów t ich gustów („fajerwer-kowa publiczność"), branży promocyjno-reklamowej wspierającej ..kult celebry tow Dowodem na to są przetasowania w rożnych rankingach
Tabela 1. Porównanie bohatera i celebryty według kryteriów 0 Boorstma
Kryterium |
Bohattr/iwięty |
Celebryta |
1 k _________ |
2 |
3 |
Wyróżnik |
osiągnięcia |
wizcmncfc. marka handlowa |
Kreacja |
jutokrcacja (wielki c/lowiek) |
kreowany prze/ media (wielkie nazwisko) |