IMG4

114 Metody fizjoterapeutyczne

2.3.8 Metoda Cyriaxa

Claudia Kiesewetter

Metoda Cyriaxa należy do terapii manualnych i służy funkcjonalnej diagnostyce oraz leczeniu częici miękkich. Cyriax dzieli zaburzenia aparatu ruchowego na tzw. uszkodzenia strukturalne. Badanie wstępne lokalizuje uszkodzenia struktur aparatu ruchowego. Leczenie następuje na podstawie w len sposób uzyskanego rozpoznania („terapia przyczynowa

C«i

Metoda ta stosowana jest przede wszystkim w ortopedii. Celem jej jest bezsporna identyfikacja uszkodzonych struktur aparatu ruchowego. Jest to realizowane przez odgraniczenie tych struktur od wszystkich innych, które mogłyby wywołać podobną dolegliwość.

Uszkodzenia struktury

Uszkodzenia stawów

•    Bóle stawów spowodowane bólami promieniującymi lub nierozpoznawalnymi zmianami w stawuch -> niemożliwe (jeszcze) udowodnienie uszkodzeń strukturalnych.

•    Choroby i uszkodzenia stawów:

urazowe: skręcenia, zwichnięcia i podwichnięcia,

pozostałe: zap. stawu wskutek infekcji, zapalnych chorób reumatycznych, artro-za, wrodzone deformacje stawów, choroby stawów wywołane nieprawidłową przemianą materii (dna, hemofilia), artropatie nowotworowe (np. guzy wewnątrz-stawowe).

Uszkodzenia torebki stawowej

Klasycznym objawem jest typowy wzorzec ograniczeń ruchowych (tzw. wzorzec torebki lub znak torebkowy), które są ze sobą mocno powiązane. Przykład: wzorzec torebki stawu barkowego: rotacja zewnętrzna (supinacja) jest silniej ograniczona niż odwodzenie, które silniej jest ograniczone niż rotacja wewnętrzna (pronacja) (Rz<0<Rw). Wzorce torebki mają w każdym stawie inny wzorzec ograniczenia ruchowego. Występują w stawach, które są unieruchamiane przez prowadzenie mięśni (stawy biodrowy, kolanowy, barkowy). Stawy, które są zabezpieczane wyłącznic przez torebki i więzadla (stawy biodrowo-krzyżowy, barkowo-obojczykowy), nic wykazują wzorca torebki. Cechą charakterystyczną wzorca jest podrażnienie torebki (np. zap. stawu, artroza).

Uszkodzenia więzadeł

Uszkodzenia ostre urazowe: naciągnięcie, częściowe rozdarcie, całkowite rozdarcie.

. Uszkodzenia chroniczne:

funkcjonalnie stabilne: charakterystycznym objawem jest ból, np. przy przeciążeniu.

- funkcjonalnie niestabilne: charakterystycznym objawem jest niepewność stawu, np. przy niewyleczonym całkowitym rozdarciu.

Uszkodzenia kaletki maziowej

Urazowe, infekcyjne lub nowotworowe zap. kaletki maziowej, f Niemożliwe leczenie fizjoterapią!

Uszkodzenia krążka międzykręgowego

•    Wysunięcie {pmtrusio): uwypuklenie włókna obrączki krążka międzykręgowego. Nic jest to wypadnięcie neurologiczne. Dolegliwości są ograniczone lokalnie. Początek jest długotrwały. Typowe jest tymczasowe utrzymywanie pozycji chroniącej przed bólem.

•    Wypadnięcie (prolapsws): uszkodzone (np. zerwane) włókna obrączki -> uwypuklenie jądra miażdżystego. Wypadnięcia neurologiczne (ograniczenie wrażliwości i siły. osłabienie odruchu). Dolegliwości (zab. czucia, bóle) mają charakter promieniujący. Początek jest gwałtowny. Permanentna pozycja oszczędzająca.

Uszkodzenia stawów kręgowych (stawy drobnoiciankowe)

Blokada stawów kręgowych jest dyskusyjna. Przy uszkodzeniach krążka międzykręgowego z utratą przestrzeni międzykręgowej dochodzi do zwiększonego obciążenia i niekontrolowanych ruchów w stawach kręgowych -»bóle rozproszone (zesp. drobnościankowy).

Zaburzenia w ścięgnach I mięśniach
Schorzenie/ /uszkodzenie	Rodzaj i lokalizacja uszkodzenia
Stan chroniczny
Tendopatla	Degeneracja przyczepów ścięgien, ścięgien, przejścia mięśniowo-ścięgnlstego
Myosltls osslflcans	Tworzenie się kości w brzuścu mięśniowym po urazie
Myosynoyltls	Podrażnienia dotyczą kombinacji brzuśca mięśniowego i przejścia do pochewki ścięgnistej
Tondosynovltls	Zap. błony wewnętrznej pochewki ścięgnistej
Tondosynovltls stonosans	Podrażnienie pochewki ścięgnistej -> zwężenie pochewki ścięgnistej -* blokada przebiegającego ścięgna (np. palec sprężynujący)
Stan oatry
Nadmierne rozciągnięcie	Brzustec mięśnia I ścięgno
Rozdarcie częściowe	Włókna brzuśca mięśniowego I ścięgna
Rozdarcie całkowito	Często: przejście mlęśnlowo-śclęgnlate