IMG 47

228 • Leukippos

chat się w niej już po poślubieniu Hery. Zazdrosna Hera ścigała L., nie pozwalając jej nigdzie się zatrzymać. Dopiero wyspa —»Delos przyjęta ją i tu właśnie L. urodziła Apollona i Artemidę. • Ze starożytności zachowało się niewiele jej wizerunków. W Muzeum Narodowym w Warszawie umieszczono miedzioryt Latona przemieniająca wieśniaków licyjskich w żaby (1518-1519) E. Delaune’a z kolekcji zw. Magdaleniana z Wrocławia. Patrz także Chloris, Pyton.

Leukippos, ¹ syn króla Pizy -> Ojnomaosa. Kochał —» nimfę -»Dafne; żeby być blisko ukochanej, pewnego razu przebrał się za dziewczynę. Jego plan udaremnił —»Apollo, również zakochany w Dafne, który spowodował, że nimfy udały się do kąpieli. Podstęp L. wydał się, a młodzieniec został rozszarpany na kawałki. ² Imię L. miało kilku bohaterów greckich, m.in. król -» Mesenii, ojciec trzech córek zwanych Leukippidami. Były to; Arsinoe (kochanka Apollona) oraz Fojbe i Hilajra, których narzeczeni, -> Idas i -»Linkeus, zostali porwani przez —> Diosku-rów, mszczących się na swoich krewnych.³ L. to również syn -> Gorgofone i spartańskiego króla —> Perieresa.

• Porwanie Leukippid namalował Polignot z Tazos (V w. p.n.e.). Z czasów nowożytnych pochodzi słynny obraz P.R Rubensa Porwanie Leukippid (1618), który znajduje się w Alte Pinakothek w Monachium.

Leukotea patrz Ino

Liber Lyajos, ¹ przydomek nadany przez Rzymian -» Dionizosowi jako bogu uwalniającemu od trosk. ² Imię to nosiło również pierwotne italskie bóstwo roślinności i urodzaju.

Libertas, rzymska bogini wolności. Nie poświęcono jej mitu. Czczona była głównie przez plebs, ludność wolną, lecz pozbawioną praw obywatelskich, dla którego L. uosabiała wyzwolenie od ucisku patrycjuszy (członków rodów, których ojcowie zasiadali w senacie). Dedykowano jej świątynię na Awentynie (238 p.n.e.), która od 456 r. była siedzibą plebejuszy. W ikonografii występuje jako kobieta w czapce frygijskiej, która trzyma w dłoni gałązkę wawrzynu (-»laur), bądź jako matrona zpileusem (filcowa czapka o kształcie jajowatym) i wieńcem laurowym. Często przedstawiano ja na monetach upamiętniających wydarzenia, w wyniku których obywatele rzymscy otrzymali wolność.

Libitina, stare bóstwo rzymskie świata podziemnego. Jej opiece podlegały ceremonie pogrzebowe. Niekiedy my-

Unos • 229

łono ją z —> Prozerpiną, boginią śmierci. Nie miała własnych mitów. Od jej imienia pochodzi nazwa urzędnika pogrzebowego: libitinarius.

Lichas, posłaniec -> Dejaniry, który doręczył —> Heraklesowi szatę zatrutą krwią —» centaura -»Nessosa. Oszalały z bólu Herakles wrzucił go do morza. Legenda mówi, że L. zamienił się w skalistą wysepkę leżącą przy brzegu Eubei, nazwaną jego imieniem.

Likos, Lykos, ¹ syn -» Posejdona i Kelajno, umieszczony przez Posejdona na Wyspach Szczęśliwości, zabity przez —»Heraklesa. ² Imię to nosił również syn Hyrieusa i Klonii, król Teb i małżonek —> Dirke, z którą wspólnie znęcał się nad swą pierwszą żoną, a jej siostrzenicą, -> Antiopą, za co został zabity przez jej synów: -> Amfiona iZetosa.

³ Było to również imię —»herosa ateńskiego, syna -»Pan-diona i brata -»Ajgeusa. Wprowadził on w Andanii me-seńskiej misteria eleuzyńskie. Na jego cześć nadano gimnazjum ateńskiemu nazwę Likejon. Inna wersja legendy głosi, że L., wypędzony przez Ajgeusa, udał się do —»Sar-pedona, którego kraina otrzymała wówczas nazwę Lykii. L. jest imieniem kilku bohaterów mitów greckich.

Likurg, wielu królów nosiło to imię.¹ Jednym z nich był król tracki, syn Dryasa, znany głównie z tego, że jako przeciwnik kultu orgiastycznego -»Dionizosa, wygnał boga wina wraz z jego orszakiem zTracji. Jak podaje Homer w -»Iliadzie (ks. VI, w. 130 n.), -» Zeus za zniewagę boga ukarał L. ślepotą, a potem śmiercią. Według tradycji pochodzącej z tragedii greckiej został on ukarany szaleństwem. ²L. (IX—VIII w. p.n.e.), twórca zasad prawnych w —> Sparcie, jest postacią historyczną.³ L., król Nemei, patrz Hypsipyle. Patrz także Ofeltes, Toas.

Linkeus, Lynkeus, 'syn ->Afareusa i jego żony Arene. Brat -» Idasa obdarzony szczególnie bystrym wzrokiem. Był on uczestnikiem wyprawy -> Argonautów. Zginął w walce z —» Dioskurami.² Imię L. nosił również syn -»Aj-gyptosa i mąż —» Danaidy -> Hypermestry. Patrz także Leukippos.

Llnos, ¹ według legendy, początkowo byt to rodzaj pieśni żałobnej. Z czasem nastąpiła personifikacja L. wywodząca się z tradycji mitów zArgolidy. Psamate, córka króla Krotoposa, urodziła -»Apollonowi syna L. Bojąc się reakcji króla, porzuciła dziecko. Zaopiekowali się nim pasterze, później L. pożarły psy. Psamate bardzo się tym przejęła, do tego stopnia, że nie potrafiła ukryć bólu. W ten sposób zdradziła się, że jest matką chłopca. Ojciec zabił