III, Czynniki rozwoju i zmienności stosunków nrięd zynarodo wy eh
ich współdziałania. Służy im również aprobata lub dezaprobata społeczna dla określonych zachowań, działań i interakcji międzynarodowych.
D. Czynniki osobowościowe mają duży wpływ na rozwój i zmienność wszystkich dziedzin stosunków społecznych, w tym także stosunków międzynarodowych, Historia dowiodła wielokrotnie istnienia wyraźnego wpływu wybitnych jednostek i przywódców na życie oraz współżycie narodów i państw. Ic-h osobowość, charakter, kultura polityczna, prestiż, poglądy i zdolność perswazji mają wpływ również na stosunki międzynarodowe. Decydują o tym nie tyle ich cechy psychiczne i charakterologiczne, idealizowane niekiedy przez psyehoiogiziijąeych politologów. Rozstrzyga o tyra sam fakt bycia 'wybitną jednostką w swoim kraju, wola uczynienia dla niego czegoś również poprzez środowisko międzynarodowe, komunikatywność międzynarodową oraz odpowiedni stan zdrowia, Dowodem wpływu, silnych osobowości na stosunki międzynarodowe bywały negatywne skutki ich działań w skali międzynarodowej (jak wywoływanie wojen, podbojów, zniszczeń i ofiar), albo też były to skutki pozytywne (doprowadzenie do pokoju, likwidowanie zadawnionego konfliktu, przezwyciężanie antagonizmu sąsiedzkiego czy tworzenie przesłanek partnerskiego układania stosunków międzynarodowych).
Wybitne jednostki są przede wszystkim decydentami politycznymi, których aktywność jest wspierana i usankcjonowana przez systemy wewnątrzpaństwowe. W imieniu swoich państw są głównymi postaciami w procesach działań i interakcji międzynarodowych, Dlatego często, aczkolwiek niesłusznie, stosunki międzynarodowe są traktowane jako gra pewnej sumy przywódców państwowych. Tego rodzaju personifikacja oznacza uznawanie determinizmu jednostkowego, który jest tak samo niesłuszny jak krytykowane już dełemrmiz-my. Nie oznacza to, że nie należy indywidualnie traktować temperamentu, charakteru czy wizji różnych mężów stanu, którzy występują na arenie międzynarodowej, gdyż może to ułatwić pełniejszą ocenę ich postępowania.
Wybitne jednostki w swych osobowościach są uwarunkowane biologicznie, psychologicznie, socjologicznie i politycznie. Dlatego próby klasyfikowania i oceniania ich wpływu na stosunki międzynarodowe tylko według kryterium jednego z tych uwarunkowań oznaczają deformowanie wizerunku rzeczywistości. Niewielkie znaczenie mają też podziały dychotomiczne, które klasyfikują ich na „otwartych” i „zamkniętych”, „doktrynerów” i „oportunisłów” czy „idealistów” i „cyników”. Bardziej pouczające jest ocenianie ich woli, wytrwałości, celów i sposobów uczestniczenia w życiu międzynarodowym. jak też porównawcze traktowanie ich aktywności międzynarodowej.