kłoskowska regionalizm (6)

— fouwójhej identyfikacji („loŁitmołci", , identyfikacji określonej w sytuacji peryferyjnej «tv centrom danej kultury. W ostatnim prrypadku' ew Katalończyków o podwójnej identyfikacji, którzy _w p*" ⁰ O poczucie francuskości. w Barcelonie zaś takłe nie czuli ^In?% to przykład ściśle odpowiadający przypadkowi mlode^^^ln który w Mińsku przestał się czuć Białorusinem, i

0    niemieckiej opcji, którzy w Niemczech doznawali poc/ucj ⁴⁶¹

1    nieprzystosowania. Szczególnie bliskie są analogie miedzy nymi narodowymi problemami francuskich Katalończyków i „ . Ślązaków. TU i tam występuje różnica między językiem foj?*** którym mówią rodzice, a tym. którym zwracają się do dzieci, jwi \ ułatwić awans społeczny. Tu i tam trwa poczucie własnej U świadomość stygmatyzacji ze strony przedstawicieli kultury ilnmi^”¹ często ukrywanie swojej inności. 0’Bricn określa te zjawiska jakową | równowagi, między dwiema odmianami przyjmowanej na ponau] identyfikacji („tożsamości").

Nierównowainość stanowi powszechną cechę stosunków pormędnl narodowym centrum a pogranicznymi peryferiami etnicznymi. Macn*l etnograficzne z Walii. Irlandii Północnej (Ulstero). Korsyki i Taka (Macdonald, 1993). studia dotyczące Quebecu. Bretanii i Fryzjii (Tok Potter 1993; McCarry, OLcary. 1993; „Sprawy Narodowościowe", IW. t. U) wskazują na szeroki zasięg komplikacji stosunków między kukana dominującymi a odmianami kultur zdeklarowanych narodowych mmejno) ci lub grup regionalnych o niezupełnie jasnym stanie kulturowej wewiąlu-hej jednolitości i zewnętrznego odgraniczenia od kultur sąsiednich. Do lep dołączają się problemy posowieckiej Azji i niepodległych państw Afiyb Sytuacja etnicznych peryferii nie tylko na wschodzie Europy, de także na szeroko rozumianym Zachodzie, jest sytuacją społecznej niertw nołcr. A to położenie nie wynika wyłącznie i koniecznie z reguluj prawnej. Michaeł Walzer w twojej koncepcji różnorodności dziedzin nierówności społecznej zwraca! uwagę na rolę kultur jako jednego z ważnych czynników określających afery dominacji i podporządkowania społecznego. Problem sprawiedliwego podziału wartości jako warunku wolności dotyczy nic tylko dóbr materialnych, ale także prawa do uczestnictwa, godności, miłości - uczuciowej akceptacji (Walzer. 1983) Słuszność tego stanowią IWwicnba analiza materiałów autobiografia aycti z polskich obszarów mniejszościowych.

niejako sfera nierówności narodowej ucrtfób w**"* ukraińską. ale (ak/< pr/r/ Sitków iV^“S!«iiilo godności innych jesł jednym ze mkn/ntków f Ji*>^_łZolCjowej kultury. Ale szczególne wyczulenie w sferac iź^Ljnrj ^{mie ,e}} ^ oznakq zamykania sic mniejszości a *, ^wnetrenych odczuć, o której mówiła 0'Bnen. jest /'^sicidwiiowaźności społeczno-kulturowej sytuacji mniejszości IMLk/ kulturs dominująca. Nic chodzi w tym wypadku o formalną I prawnego położenia, ale o poczucie społecznego odrzucenia akcentującą swoją dominacje w sferac kultury upmwnionej I pogardę lub nieufność wobec kultury odmiennej Wymowne I Iwłanod' * sywację autorzy białoruskich, ukraińskich i śląskich I Dokonywana przez nich definicja sytuacji magla być adek-1/ rtM do obiektywnych faktów lub przesadna, wynikająca z nadmiernej V sożłfwtrfćt. Sama w sobie była faktem społecznym określającym sposoby I / /«twM sobie z faktycznym lub wyobrażonym położeniem,

■/ *analizowanych materiałach autobiograficznych zanotowano eBay / odrlowc typy reakcji: (I) aktywna niechęć i nienawiść, (2) wycotuue alf 1/ r omkn/fcie w sobie, (3) otwartość i przełamywanie pocżucia i/olac/i,

I ti/oditieiiicnic do nadrzędnych kategorii związków wspólnych dla mniej-I / wici (regionu) i zbiorowości dominującej.

I / Ptyklad pierwszego typu stanowią posuwy opisane w relacjach I dtllórych Ukraińców, ale odnoszące się raczej do przeszłości. W Świetle H Twdfa autobiograficznych zostały one nieco złagodzone po przeobrażę-H *** politycznych w Polsce. Dragi typ posuw najlepiej symbolizuje / “ffora Żółwia zamykającego się w skorupie, utyta przez, jednego / ¹ mMych Ślązaków o opcji częściowo niemieckie). Analogiczne reakcje / Wy opisywane przez młodych Białorusinów. Zamknięcie się charaktery*-/ tyczne dla tego typu nie wynika z dokonanego przez podmiot Odrzucenia / hiliury dominującej, ale z poczucia bycia odrzucanym przez dominujące / ńoóowisko. Jen to świadectwo sąsiedztwa dezintegrującego. Z u sytuacją f matę się niemożność poradzenia sobie i faktyczna własną Uwakncją / kulturową, która w rezultacie przybiera postać, amławalencp i jest odczuwa-f na Mo Źródło dysonansu,« me wzbogacenia i rozszerzeń* pola pnetyt Ambiwalencja Jest jednym z

zamkniętej postawy narodowej wanow*ce, element globalnej toOamok I ictlntKtki Nie jest Je*** czytmlkkm jedynym . wystarczającym dk JCMOSUU nie    Mm* tetbocj biografii *ku wyesm

zakwalifikowali* c***

M7