C-(CH2)6-CH3 octanoyl group
0 Ghrelin Obestatin
Ryc. 2. Struktura genu greliny.
ale także przez jelito cienkie i grube. Grelina nie jest wydalana do światła przewodu pokarmowego, ale bezpośrednio do światła naczyń krwionośnych. Stężenie krążącej greliny oznaczane swoistym testem radioimmunologicznym wynosi 700 pg/ml (0,2 nM) w stanie głodu i spada do 300 pg (0,09 nM) po spożyciu pokarmu (4).
Zawartość greliny w ośrodkowym układzie nerwowym jest bardzo niska. Metodami immunohistoche-micznymi wykazano obecność greliny w komórkach jądra łukowatego podwzgórza, a więc regionu mózgu odpowiedzialnego za kontrolę apetytu, co sugeruje jej udział w regulacji pobierania pokarmów poprzez aktywację syntezy neuropeptydu Y (NPY) (5). Obecność receptorów greliny w komórkach hi-pokampu skłania niektórych autorów do stawiania hipotezy, iż odgrywa ona także rolę w regulacji procesu zapamiętywania (6).
Poziom krążącej greliny jest silnie ujemnie skorelowany z indeksem masy ciała (BMI). Sekrecja greliny wzrasta w anoreksji psychogennej i kacheksji nowotworowej i obserwowanej w ciężkiej niewydolności serca, podczas gdy jest obniżona w otyłości. Zmiany w stężeniu greliny zależne od stanu odżywienia są odwrotne do zmian stężenia ieptyny, co sugeruje udział obu tych hormonów jako sygnałów do ośrodkowego układu nerwowego, regulujących równowagę energetyczną (ryc. 4). Badania na zwierzętach i ludziach wskazują na korzystny wpływ greliny na układ sercowo-naczyniowy (7, 8). Dołączenie greliny podanej dożylnie do standardowej terapii stosowanej w niewydolności serca powoduje zwiększenie zarówno masy, jak i frakcji wyrzutowej lewej komory, ale także obniżenie końcowej objętości skurczowej (9).
Grelina a ciśnienie krwi
Dożylne podanie greliny powoduje zmniejszenie obwodowego oporu naczyniowego skutkującego spadkiem ciśnienia tętniczego. Do osiągnięcia tego efektu konieczne jest jednak blisko 8-krotnie wyższe stężenia greliny niż obserwowane w stanie głodu (10). Proponowane są przynajmniej trzy mechanizmy wyja-
____IN YITRÓ EXPLORER__
przegląd medycyny laboratoryjnej zeszyt l (10) 2010