P1020605

30 Rozdział 1

Uproszczony sposób traktowania innych może w peW-nych okolicznościach obrócić się przeciwko tym, którzy mąją do tego prawo. Poniższy przykład pokazuje taką sytuację. Ten sam generał Patton nadużywający przysługującego mu prawa:

Patton w szpitalu potowym chodził od noszy do noszy rozmawiając z rannymi i gratulował im osiągnięć, jakie odniosła ich dywizja. Doszedł wreszcie do pacjenta> który nie miał ani łupek, ani bandaży. George zapytał, co mu jest. Żołnierz odpowiedział, że ma wysoką gorączkę. Patton odszedł od niego bez słowa. Obok siedział inny pacjent, który cały się trząsł.

—    A wam co się stało? — zapytał Patton.

—    Tb nerwy, generale — odpowiedział żołnierz, a oczy napełniły mu się łzami.

—    Coście powiedzieli?! — Patton aż zesztywniał.

—    Tb nerwy — szlochał pacjent. — Nie mogę już wytrzymać huku pocisków.

George podniósł głos — Nerwy, do diabła — ryknął — jestes po prostu przeklętym tchórzem!

Żołnierz płakał, a Patton go uderzył.

—    Stul pysk, nie chcę, aby d dzielni ludzie tutaj, którzy odnieśli rany, patrzyli na rozbeksanego tchórzliwego skurwysyna. Znów go uderzył. Hełm spadł z głowy żołnierza i potoczył się po brudnej podłodze. Patton zawołał oficera dyżurnego.

—    Proszę nie przyjmować tego tchórzliwego skurwysyna. Nic mu nie jest. Nie chcę, aby szpitale zatkane zostały takimi skurwysynami, którzy boją się walki.

Następnie zwrócił się do żołnierza:

—    Wrócisz na front; może zostaniesz trafiony i zabity, ale wracaj do wałki, bo inaczej postawię cię pod murem i na pewno zastrzeli cię pluton egzekucyjny.³

Patton otrzymał za ten czyn naganę od swego przełożonego, naczelnego dowódcy wojsk sojuszniczych w Europie — Eisenhowera oraz nakaz przeproszenia pacjen

ci. N. Bradley, Żołnierska epopeja. Wyd. MON, Warszawa 1988.

tów i personelu szpitalnego. Ponieważ generał wierzył, że wojna jest nieuchronnym losem ludzkości, nie był w stanie uświadomić sobie faktu, że człowiek żyjący w sta* łym napięciu nerwowym może się załamać. Konflikt, który powstał pomiędzy nim i żołnierzem, próbował rozwiązać tak jak poprzednio opisany spór z kapelanem. Tym razem efekt był tylko chwilowy. Zdarzenie to do dzisiaj wypominają Pattonowi historycy i rzuca ono cień na paletę zwycięstw i dokonań generała.

Rozwiązywanie konfliktów poprzez cięcie bardzo często związane jest z faktem, że osoby odgrywające swoje role mają formalnie przyznane prawo do racji. Analizując i oceniając takie sposoby działania należy pamiętać, że powstały one w oparciu o pragmatyczną zasadę: sprawności funkcjonowania i ekonomii czasu. Trudno sobie np. wyobrazić, aby chirurg w trakcie prowadzenia operacji kłócił się ze swoim personelem na temat doboru stosowanych przez niego narzędzi i kolejności wykonywanych czynności. Podobnie zachowuje się kapitan okrętu, dowódca oddziału żołnierzy. Wszędzie tam, gdzie szybkość działania może okazać się dużo ważniejsza od jakości podejmowanych decyzji, komunikacja została zaprojektowana jako z założenia bezkonfliktowa. Lektura rozdziału piątego pokaże również czytelnikowi, że ten sposób radzenia sobie ze sporem jest iywalizacyj-nym stylem reagowania na sytuację konfliktową, rzeczywiście skutecznym w opisywanych warunkach. Taki też n> dzaj myślenia, związany ze sprawnością funkcjonowania w ekstremalnych waranach (np. w sytuacji zagrożenia żyda) i ekonomią czasu, a nawet własnym komfortem, zaproponować można czytelnikowi przy wyborze strategii radzenia sobie w sytuacjach konfliktowych. Zauważyć jednak należy, iż całkowita odpowiedzialność za efekty wszczętych działań spada nade wszystko na osobę aktywnie rozwiązującą konflikt

Odpowiedź na pytanie, które jest jednocześnie tytułem tego rozdziału, spróbujemy uzupełnić jeszcze jednym przykładem:

- Przepraszam, ale chciałbym coś ąjeść

Cesia nie zbliżyła się do stolika, zwróciła tylko ku