CCF20140127045

ROZDZIAŁ DRUGI

Samobójstwo egoistyczne

Zobaczmy najpierw, w jaki sposób wyznanie religijne może mieć wpiyw na samobójstwo.

[Kiedy rzuci się okiem na mapę samobójstw w Europie, dostrzega się od razu, że w krą|ach czysto katolickich, takich jak Hiszpania, Portugalia czy Wiochy, liczba samobójstw Jesl bardzo mała, podczas gdy osiąga ona maksimum w krąjach protestanckich — w Prusach, Saksonii I DaniijSpostrzeżenie to potwierdzają śrędnie obliczone przez Morselliego.

	Średnia liczba samobójstw na milion mieszkańców
Ki^jc protestanckie	100
Kraje mieszane (protestanckie 1 katolickie)	90
Kraje katolickie	58
Krąje grekokatolickie	40

|z kolei mniejszej liczby samobójstw u grekokatolików nie należy wcale przypisywać religii. Ich cywilizacja bardzo różni się

195

Kozdzial clrutjl. Samobójstwo egoistyczne

od cywilizacji innych narodów europejskich i właśnie ta różnica kulturowa może stanowić przyczynę mniejszej skłonności do sa-mobójsLwa. Inaczej jednak jest w większości społeczeństw katolickich i protestanckich. Niewątpliwie nic wszystkie znąjdąją się na tym samym intelektualnym i moralnym poziomie; podobieństwa są jedenak na tyle duże, by można uznać różnicę wyznań za przyczynę tak dużego kontrastu miedzy nimi pod względem samobójstwa, j

Niemniej to pierwsze porównanie jest jeszcze zbyt ogólne. Mimo niezaprzeczalnych podobieństw środowiska społeczne, w których żyją mieszkańcy tych różnych krąjów, nie są zupełnie identycznej Cywilizacja w Hiszpanii i w Portugalii stoi o wiele niżej niż cywilizacja w Niemczech. Być może zatem owa niższość stanowi przyczynę zauważonego przez nas mniejszego wskaźnika __ samobójstwjjcżeli pragniemy uniknąć błędnego określenia przy- I czyny i dokładniej określić wpływ religii katolickiej i protestanckiej na skłonność do samobójstwa, należy porównać obie te re- -r ligie w tym samym społeczeństwie?]    ^J-

Prowincje bawarskie (1)107- UI75)¹'

Prowincje o katolickiej (mniej niż 50%)	Liczba samo bójstw Uh milion miesz kańców	Prowincje 0 killnllcklej WlęlWZUfid (50-90%)	Liczba samo bójstw llh milion miesz kańców	Prowlnq|e, odzie niiwtzhrt pomul 90% katolików	Liczba samo bójstw llh milion miesz kańców
1’nlnlyiiMt iWiskl	107	Pmnk< Mila 1 >< hurt	157	< lumy 1’nlnly
rirtilltMiilit Aluil		Mzwnliln	1 IM	mit	d4
kowa	207			Górna Bawaria	114
Frankonia Górna	204			Dolna Bawaria	49
Średnia	192	Średnia	135	Średnia	75

“Mieszkańcy poniżę! 15 lat nie zostali uwzględnieni.

Ze wszystkich państw niemieckich najmniejsza liczba samobójstw — i to dużo mniejsza niż gdzie indziej — występąje w Bawarii. Od 1874 roku jest ich tam rocznie jedynie 90 na milion mieszkańców, podczas gdy w Prusach jest ich 133 (dane za lata 1871-1875), w księstwie Badenii — 156, w Wirtembergii — 162,