IMG48

Rozdział 5

Efektywność a sprawiedliwość

Najważniejsze pytania

t W jaki sposób ekonomiści analizują mechanizm podejmowania decyzji Łp sprawach publicznych w sytuacji, gdy występuje konkurencja celów, p czyli gdy - po osiągnięciu wszystkich możliwych korzyści w rozumieniu p Pareta - poprawie czyjejś sytuacji musi towarzyszyć pogorszenie sytuacji mjkogoś innego? Co to jest funkcja dobrobytu społecznego i dlaczego eko-mmomiści uznają ją za przydatną?

:2. W jaki sposób ekonomiści analizują problem wyboru między efektyw-mLnością a sprawiedliwością? Jak mierzą ubóstwo i zróżnicowanie docho-m dów? A jak mierzą efektywność?

3. W jaki sposób państwo nadaje tym ogólnym zasadom formę, którą mmożna wykorzystać praktycznie przy podejmowaniu decyzji gospo-Wkdarczych?

> W rozdziale 3 zajmowaliśmy się efektywnością w rozumieniu Pareta, ^definiując ją jako taką sytuację, w której nie można poprawię czyjejś lytuacji bez jednoczesnego pogorszenia sytuacji kogoś innego. Pokazaliśmy, że wówczas, gdy nie występuje zawodność rynku, wolny rynek za-jpewnia efektywność w sensie Paretowskim. Jednak nawet wtedy, gdy wolny rynek jest efektywny, powstające na nim zróżnicowanie dochodów może być uznane za niepożądane. Jednym z najważniejszych skutków działań państwa, a także jednym z jego głównych celów jest zmiana struktury podziału dochodów.

jp Ocena programów publicznych niejednokrotnie wymaga porównania ich wpływu na efektywność ekonomiczną i na podział dochodów. Głównym celem ekonomii dobrobytu jest stworzenie ram pojęcio-|wych umożliwiających dokonanie takiej oceny. W tym rozdziale pokazujmy, w jaki sposób ekonomiści podchodzą do problemu wyboru między efektywnością a sprawiedliwością [w znaczeniu równości - przyp. R. R.].