Prryi.ijiScr -.Aiego nxh-. jest np. toczenie się kuli walca jy^. rzy ciyrfl jeżeli toczenie odbywa »tę bez pośJizgu. to -2BK ,, _ Ra>. pitic a - premier. toczącego się walca. ^ 'óu
Enen: -rrę’;. «.•>.» Gd> sprężyna jest rozciągana o '
J r n< podstaw* wzoru na pracę £ energuj *
sprężystości wynosi Pottf*h^
kr2
pray
gdzie/. - w»polvzyr:c:k spręży .toici sprężyny. W przypadku ro?x ;ub ściskanego p;-:a współczynnik A' jesi określony właściwościami iyiiymi rożieriału, zgadnie 1 prawem Hookc'a, i zależy od długości i
kroju pręia.
Fnergia grawitacyjna. Ciało znajdujące się w polu posiada energię potencjalną grawitacyjną. W zadaniach tego będziemy rozpatryw*.'; tylko pole grawitacyjne ziemskie. Naj^yj^ jest wtedy przyjąć, że cnergu potencjalna równa się zeru w dowolniej branej przez nas odległości *y od środka Ziemi Wówczas w Jt„+h od środka Ziemi ciało będzie miało energię potencjalną
£, - mgh |/>! « K0
gdzie g przyspieszenie ziemskie wr odległości K0 od środka Ziemi oddalaniu się od środka Ziemi siły grawitacyjne wykonują pracę u, a więc energia potencjalna rośnie. Jeśli za zerowy poziom cnetgii cjalncj przyjmiemy powierzchnię Ziemi, to dla h < 63 km błąd wy ni cy z przyjęcia tego wzoru nic przekracza 1 %.
7asada zachowania energii mechanicznej. Siły. dla których na określić energię potencjalną, nazywają się silami zachowa*' Przy kładem takich sił są siły sprężystości, siły grawitacji, a także stły
lmo>i.«>.— n-----
tros ta tyczne Praca sił zachowawczych jest równa zmianie energii cjaincj. W związku z tym obowiązuje zasada zachowania energii
•'.et. Mówi ona, że jeżeli na układ nie działają siły zewnętrzne, a ^ j
ciulami ub• • •
._ ......... .uv uziutują sny zewnętrzne, a
nulami układu działają jedynie siły zuchowawcze. to suma energii pal
nej i energii kinetycznej einl tego układu nie zmienia się w czasie
+ Ą‘
<21
const
(11
wartości energii w chwilach /, i W1
—o-" niwiiacni, uj.
«h"Wawt'>cl>. 'ak.ch „k Slly Uttla, sll).
«***"
w* Ir
B^7°C^v
pciu fr.«'«W’>ro ( 1
Jeżeli w polu gra wi tacy wita cr.ergia mcchaniczn dopóki możemy zamedb ciała zderzają sic. to tal energię każdego z tych c w ówczas siły oddziaływ; łych ciał po/ostajc wie! dmlają tylko siły rach.
, aara,cnia
1 ,,c> ch
**
f-ac, "T'mu P
^ w CK
i