H$Ai 0 Mmi • Ntt 4 IfWł, 17
wyżuych, Uhonc przy układach pracy i organizacjach, c/yteime miejita dla inteligencji. księgozbiory oświatowe dli ludu. placówki MlioKcm dla il/icd I młodzieży. Rozwinęły się badania nad czytelnictwem Jednocześnie iacięła oddziaływać zupełnie inni orientacja nauki o bibliotece w USA. imta-u kwi przede wszystkim na doskonalenie bibliotekarstwa powszechnego i b-c/|ca się z madami ekonomiki bibliotecznej opartej ni sprawnej organizacji procy. Biblioteki naukowe w USA dopiero powstawały, rue miały jeszcze bogatych księgozbiorów, natomiast biblioteki powszechne odgrywały bardzo ważną rolę w integracji społeczeństwa i w podnoszeniu jego pozioma kalla* ralncgo W nich to wykształcili się wyspecjalizowana służba biblioteczna, nastawiona na d/ial jlnoW informacyjno-bibliograficzną. która pomagała t ułatwiała dotarcie do odpowiedniej książki oraz zajmowała się propagandą czy-teloictwi i samej biblioteki. Rząd. doceniając znaczenie tych bibliotek, specjalnym aktem prawnym(1841) opcwnil warunki ich funkcjonowania W ślad n Ameryką podobne akty prawne wydali Anglia (1850). następnie inne taje Europy. Rozpoczęto się tworzenie sieci bibliotecznych, współpracujących ze sobą, co przyczyniło się także do zmian strukturalnych i organizacyjnych samych bibliotek Równoległy rozwój bibliotekarstwa specjalnego pogłębił jeszcze konieczność współpracy. Biblioteki specjalne zobowiązane zostały do działalności dokumentacyjnej i udzielania szybkiej informacji bibliograficznej, aby zapewnić użytkownikom jak najszerszy dostęp do najnowszych osiągnięć nauki i techniki W |$9$ r. powstał v Brukseli Międzynarodowy Instytut Biblio* graficzny, zaczęła wykształcać się nowa dyscyplina, silnie związana z bibliotekarstwem - dokumentacja (informacja) naukowa. Wszystko to sprawiło, że bibliotekarze, stojąc przed nowymi i wciąż rozrastającymi się zadaniami, odczuli potrzebę większej wymiany doświadczeń i wspólnego budowania retycznych podstaw swojego zawodu Zaczęto organizować wspólne konferencje, łączyć się w krajowe związki bibliotekarzy, wydawać fachowe czasopisma, tworzyć szkolnictwo bibliotekarskie dostosowane do nowych potrzeb.
W Polsce, pod zaborami, proces ten byl znacznie opó/niony. W „ftze-glądzie Bibliotecznym" z 1909 r. czytamy: „w dziedzinie bibliotekonomii bodaj do abecadła nie zbliżyliśmy się nawet", podczas gdy na Zachodzie „...rządy, społeczeństwa, koła zawodom, jednostki wreszcie do łącznej stanęły pracy" nad usprawnieniem naszego bibliotekarstwa*Wprawdzie biblioteki powszechne (oświatowe) zaczęły powstawać w Polsce także w D połowie XIX wH zakładane i utrzymywane wyłącznie z ofiarności społecznej oraz prowadzooe nie przez fachowych bibliotekarzy, dalekie były jednak od wzorców zagranicznych. Dla nich to od początku XX w. zaczęto wydawać poradniki bibliotekarskiew
■ L*y 4 rcdifcji J*nefląd Mtattaiy’. 1909. R. 2,1150-151.
”5. Michalik i, O simie ttckniczntj mkmm Mimik KL Nmi I91(k Fi Czar vijo wiki, Bihlioiriaą KriAlt ratatiMfĄ"M4n4fi Wimiwi 19121 in.