PA180246

250 /inno Lewka-Kamlśifca

Druków dotąd nie odnaleziono, lecz utwierdzono na podstawie zapisek archiwalnych ^M istnienie w latach 1183-1484 drukami Jana Pepelau w Krakowie. Drukarnia nie tylko istniała, ale i dziobią, skoro kierownik czy jej właściciel, Jan Pepelau, niezadowolony z pracy czeladników Pawła i Alberta, wydala ich s warsztatu. Z działalności tej drukami nie zachował się najmniejszy ślad. Brak Jakiegokolwiek zachowanego druku z tej tłoczni może być wynikiem produkcji akcydensowej, która - jak to przypuszczał Estreicher — ograniczając się do tłoczenia druków ulotnych, zasilała potrzeby ówczesnego rynku kalendarzami, modlitwami, pieśniami itp., nie tylko w Języku łacińskim, ale może nawet 1 rodzimym.

Jeśli prowadzone na przestrzeni ostatnich kilkudziesięciu lat badania dawnych zasobów bibliotecznych odkryły w starych klockach, oprawach i wyklejkach poważną liczbę nieznanych tytułów i wcześniejszych wydań zabytkowych druków **, można żywić nadzieję, że dalsze prace poszukiwawcze wzbogacą nasze piśmiennictwo narodowe o nowe pozycje bibliograficzne.

PRZYPISY

¹ Rozprawa napisana w celu uzyskania stopnia doktora filozofii. Oddruk i „Biblioteki Warszawskiej". Warszawa 1867.

* Por. Estreicher K. i S.: Bibliografia polska. Kraków 1936. T. XXXI s. 411 s. v. Turrecremata: J. M uszko wski: Początki drukarstwa w Krakowie. Stan badań i problematyka aktualna. Kadb. „Prace Polonistyczne” R. 1951, seria VIII s. 9—58; Gry-czowa A.: Drukarstwo polskie te dobie Odrodzenia. Odb. z dzieła Bibliografia literatury polskie) okresu Odrodzenia. Warszawa 1954; Kocowski B.: Śląskie egzemplarze Turreerenwly „Earplanatio in Psatterium" i Ptateanusa „Opus restitutłonum." le toietle badań porównawczych. „Roczniki Biblioteczne" R. V: 1961 s. 211—230.

' Jana z Turrecremtay: Explowa«on in Psatterium i Opuscula św. Augustyna. W tym czasie nie były jeszcze znane dwa inne druki z tej samej tłoczni; Almanach. czyli Kalendarz Ścienny na R. 1474 i dzieło kanoniczne Franciszka de Pla-tea: Opus restitutionum, usurarum et ezcommunicationum z 1475 r. Wprawdzie dnia 26 maja 1844 r. zanotowano w Liber benefactorum Bibliothecae l/nioersttnfis Cracooiefuis, że drukarz Cynser ofiarował ramki złote dla oprawy najstarszego Kalendarza Krakowskiego, znalezionego w tym czasie za starymi szafami (wiadomość o tej zapisce zawdzięczam koleżance mgr Marii Kowalczyk), lecz do literatury pierwsza wzmianka o Kclendorzu jako druku krakowskim dostało się dopiero w 1875 r. dzięki Bibliografii polskiej XV i XVI stulecia Karoln Estreichera (s. 1).

¹ Zapf. G. W.. (Jber etne alfo Auspabe ron „Turrecremata". Augsburg 1893.

¹ Procter R.: An indez to the earty orinted books in the British Musenm. London Voi 2 * 993- „Krakau. Printer of Turrecremata, exnositio psalterił n a. 1476 Estreicher. G. 7»iner l S. Fioł, 18€7": K. Haebler: TwpenrepertoHtim der Wie-ęewdnrkt. Halle 1905 Abt. 1: yarmlunp RtWotbeksudMenchaftP-ber .IrMfet:

i; 19/20 ». 51: ..Kr.ikau. Drucker drs Tumcrcmau cm 147«. Vergl. Estreicher Karol- Gunter Za.ner i Stclętcrpolk /»l. Warszawa lim".

•    Etnltłtuno m dle Bflefitrkutult. T. I. W len 1791 %. 120.

⁷ Lesefriichte. T II s. 25. Wleń 1797: Muszkowski J.: op. cit- s. 13-

•    Annalea typographicl ab arlls incentae ongine ad annum 1536. Norlmberpc 1801 VoL IX t. 230.

•    Zob. przyp. 4.

*• De septem misnttbsj Craeoeinałł dloeceseos ab anno 1467 — ad a. 1532 edUis Schedlasma błbłiographicum. Mtecellanea Crmcovlensla a. 1814. fasc 1 p. 1; Historia drukarń krakowskich. Kraków 1815 s. 90. 92. Dzieje Krótosttoa Polskiego.

Wyd. 2 Kraków 1820 s. 94; lndax lectionum m Uniuersifate studiorum JagcIIoaica a. die I Octobris a. 1821 ad a. 1622. Cr«covtae (1812) p. 1.

" ° najdaumiejszych książkach drukowanych to Polszcz*... Warszawa 1812 s. 35—36; Historia literatury polskiej. T. I. Warszawa—Wilno 1814 s. 108.

'* Bibliograficznych ksiąg dwoje. T. 1. Warszawa. 1823 s. 37.

** Repertorium blbllngraphlcum. Vol. 1! pars 2. Stuttgart 1838.

¹⁴ Estreicher op. cif., s. 6. Tytuł nadany rozprawie doktorskie) przez Estreichera tłumaczył żartobliwie Piekarski pisząc*. ..A te nestor nasze) bibliografii w dowcipie się kochał, więc rozprawę zatytułował dla niepoznaki: Gunter Zainer i Świętopełk Fioł.... aby się przekonać, czy bibliografowie przeczytają coś więcej niż — tytuł". Krakowska pana Szluchsowd peregrynacja s. 8 i Szpargały 1934. Z. 2 s. 26.

^tł Acta Officialia consist. Crac. (Archiwum knnsystorza biskupiego) T. 11 s. 352. opublikowane później przez Ptaśnika: Cracooia impressorum XV et XVI naecu-lorum. Leopoli 1922. Monumenta Poloniae Typographica XV et XVI saeculorum I nr 11.

'• Collijn I.: Der Drucker des Turrecremata in Krakau - Caspar Hochfeder. ..ZentraUblatt fUr Bibliothckswesen” Jg. XXIX: 1912 s. 159—162.

ⁿ Cracouia impressorum. %. 11.

" W sprawie dwu ,wydań” krakowskich Turrecrematy. Exlibris R. 1920: zera. III s. 21 oraz Krakowska Pana St uch sowa peregrynacja w legendą obrócona. Kraków 1927. „Silva Rerum". T. III.

*• Yculllómc E.: Die deutschen Drucker des funfzehnten Jahrhunderts. Berlin 1922 s. 130; Bogeng G. A.E.: Geschichte der Buchdruckerkunst. Rd. I: Der Fr.uhdnick. Dres den 1930 s. 628: Veróf fenllichungen der Gesellschajl fiir Typenkunde des XV Jahrhunderts. Jg. VII: 1913 Ta?. 635 oraz Gcsamtkatalog der Wiegeudrucke. Bd II nr 1303. Bd. III nr 2862. Leipzig 1926—1928

“ Różycki K.: Die Inkunabeln des Druckers des Turrecremata in Kraka v. MOnchcn 1911 s. 46: „Hunc librum miserunt Patres Cracovienses ex singulari cari-tate pro loco oloraucensi 1478" i druga identyczna zapiska z wariantem: „pro loco Nyssensi 1478". Za nim powtarza I. Collijn: op. cit. s. 160.

“ Płatnik J.: Cracooia artificum 1300—1500 T. IV. Kraków 1917. nr 691. 864. 866. 870. tenże: Craconia impressorum nr 14. 21. 22. 24.

** Seruga J.: Jan Haller, wydawca i drukarz krakowski J467—1525. Kraków 1933 f. 88—89.

** VouIlióme F.: op. cit.

^{54 Por} Veróffentlichungen der Gesellschaft fur Typenkunde des XV Jahrhun-derts. Jg V: 1911. Taf. 458—459: Augsburg. OOnther Zainer: pismo 2.    IZt lfi

używane w latach 1468—1477. oraz tamże J*. Vn: 1913. Taf 635 Kraków Ofw-karz Turrecrematy - Kaspar Hnchfeder; Pismo M 'V 115 x 1476 r.