rurkę powietrza pod ciśnieniem do przekaźnika w wiatrowni. Mechanizm pokazany jest na rys. 20 (E — wentyl, N — rurka). Powietrze przepływające rurką uruchamia przekaźniki pneumatyczne poruszające w ostatecznej konsekwencji wentyl w wiatrowni.
Łączenie klawiatur rozwiązywane jest w trakturze pneumatycznej przez wprowadzenie różnego rodzaju systemów przekaźnikowych — poszczególne firmy organmistrzowskie prześcigały się w swoim czasie w wynajdywaniu rozmaitych, czasami bardzo skomplikowanych mechanizmów połączeniowych. Najprostsze rozwiązanie stanowi tzw. membrana połączeniowa, spotykana często w organach spotykanych w Polsce. Zasadę działania membrany w przypadku funkcjonowania jej w połączeniu manuał I — manuał II wyjaśnia rys. 21. A przedstawia boczny widok i przekrój, B — widok i przekrój z przodu. Komora PCh jest wypełniona powietrzem pod ciśnieniem. Rurką Tl dostarczane jest powietrze z manuału I (wypuszczone przy pomocy urządzenia przedstawionego na rys. 20), rurka T2 doprowadza powietrze do przekaźnika w wiatrowni manuału II. Kiedy komora PCh zawiera powietrze pod ciśnieniem, niemożliwe jest dalsze przekazanie powietrza dostarczonego rurką Tl, ponieważ powietrze przyciska do otworów przelotowych membranę P blokującą przepływ. Kiedy połączenie I — II zostaje uruchomione, zostaje zablokowany dopływ powietrza do komory PCh — membrana przybiera wtedy położenie zaznaczone punktowaną linią i przepływ powietrza z rurki Tl do rurki T2 jest możliwy.
Rys. 20 Mechanizm pneumatyki rurkowej związany z klawiszem
B
Rys. 21 Membrana połączeniowa
Pneumatyka rurkowa rozwiązywana jest od strony technicznej w sposób różny w zależności od systemu wiatrowni, dlatego też dokładniejsze omówienie poszczególnych rozwiązań zostanie przeprowadzone w dziale poświęconym wiatrowniom.
d) Urządzenia elektropneumatyczne i elektryczne w trakturze — pierwsze rozwiązania traktury z zastosowaniem elektromagnesów pojawiły się około roku 1860 (Peschard). Tra-ktura tzw. elektromagnetyczna polega na wprowadzeniu do wiatrowni elektromagnetycznych przekaźników. Możliwa jest stosunkowo prosta przemiana traktury czysto pneumatycznej w elek-tropneumatyczną przez zainstalowanie nowych przekaźników przy wiatrowniach oraz konieczną w takim przypadku wymianę stołu gry z pneumatycznego na elektryczny. Istnienie tej możliwości stwarzało często okazję do kosztownych i niepotrzebnych przeróbek organów.
Ideowy schemat działania traktury elektrycznej pokazuje rys. 22. Przy pomocy klawisza zwierany jest kontakt C, co powoduje przepływ prądu w obwodzie i uruchomienie elektromagnesu B.
Rys. 22 Ideowy schemat działania traktury elektrycznej
53