SDC13470

w przekroju historycznej i współczesnej polszczyzny. Toki krzyżujący się podział wynika z przyjętego w pracy założenia empirycznego historyzmu.

Wydaje sic.    we współczesnej polszczyżnie nie wytworzyła sic jeszcze całkowita dychotomia: styl mówiony - styl pisany, choć znajduje

my sic na drodze do tego celu. Warto dodać, że style jeżyka mogą być wtórnie mówione i pisane. Jak widać z powyższego schematu, przyjmujemy też istnienie gwar miejskich, chociaż poza gwarą warszawską trudno o pewne świadectwa, że takie gwary istnieją.

Podany tu schemat jest ponadto historycznie zmienny. Istnieje przekonanie. że style pisane są w jeżyku polskim na ogół późniejsze niż mówione. Z pewnością późny, XVI-wieczny, jest dojrzały styl naukowy. Co do stylu artystycznego zastanawia fakt, że najstarsze polskie zabytki posiadają wyrafinowane formy stylistyczne (np. Kazania Hoiętokrzj/skie), zdaje sic to świadczy* o wyjątkowej wczesności tego stylu. Z drugiej strony. na pewno różne odmiany polszczyzny (np. nowożytny styl prozy narracyjnej. style różnych gatunków publicystycznych) powstały dopiero w XX wieku. Ogólnie jednak biorąc, schemat klasyfikacyjny wewnętrznych odmian jeżyka narodowego, opracowany dla XVI wieku, nie różniły sic ^w istocie od XX—wiecznego. Nieco inaczej przedstawia sic natomiast klasyfikacja odmian dla średniowiecza:

(język polskiej narodowości > polski jeżyk etniczny

mówione, użytkowe dialekty i gwary ludowe wiejskie i miejskie

l

style mówione ■

I

użytkowy - artystyczny

styl artystyczny folkloru — — — -

I

potoczny

ogólnopolski dialekt kulturalny-jj

-style pisane

użytkowe    ■

retoryczny urzędowy epi stolarny inne

Wobec niedostatku tekstów pochodzących ze średniowiecza schemat taki stanowi w istocie dość hipotetyczną rekonstrukcje faktycznego stanu rzeczy.

Granice miedzy poszczególnymi stylami w owym czasie nie rysują

sic dostatecznie ostro, np. styl mówiony - artystyczny i styl artystyczny

folkloru przy obfitszej dokumentacji tekstowej mogłyby okazać się tożsame.