STR243

Edukacja i rozwój Kielce 1995

:<i JANUSZ TARNOWSKI

UCZNIOWIE O NAUCZYCIELACH W ŚWIETLE PEDAGOGIKI PERSONALNO-EGZYSTENCJALNEJ

Pedagogikę, której ośrodkiem jest osoba ludzka czyli istota rozumna i wolna zarówno wychowanka, jak i wychowawcy, a ich relacja wyraża się pragnieniem wzajemnego rrzenikania się aż do najgłębszych warstw egzystencji, nazywam pesonalno-egzystencjal-Wyklucza ona wszelką przemoc fizyczną i psychiczną, a więc jakąkolwiek postać rtsury, co nie oznacza bynajmniej wyrzeczenia się przez wychowawcę autorytetu jakiejś formy kierownictwa. Zresztą autorytet należy się zarówno wychowawcy, jak wychowankowi w odpowiednim zakresie.

Czterema podstawowymi kryteriami pedagogiki personalno-egzystencjalnej są: au-atyczność, spotkanie, zaangażowanie i dialog.

Poprzestanę tutaj na lapidarnym określeniu mej koncepcji pedagogicznej odsyłając interesowanych czytelników do moich uprzednich publikacji¹.

Spróbuję teraz przedstawić opinię uczniów o nauczycielach na podstawie cztech wymienionych kategorii pedagogicznych.

AUTENTYCZNOŚĆ

Autentycznym nazywamy człowieka, który wyzwala się od procesów alienacyjnych, ~h jak schematyzm, monotonia dnia powszedniego, jest zgodny ze swoim głębokim ' i i stara się przeżywać rzeczywistość jako stale nowe zadanie².

Przeciwieństwem autentyzmu będzie „zurzędniczenie". Człowiek staje się wówczas bny do bezdusznego segregatora.

Otóż tego rodzaju skażenie zarzuca niektórym nauczycielom Piotrek, uczeń klasy VI, rozróżnia trzy rodzaje nauczycieli: „urzędników", „zmiennych", „przyjaciół", enni" uzależniają swój stosunek do ucznia od humoru i nastroju, „przyjaciele"

Ki J. Tarnowski: Probiera chrześcijańskiej pedagogiki egzystencjalnej, Warszawa 1982. Zzlowiek-Dialog-Wychowanie, Znak 53 (1991) 9 (436) str. 69—78;

.ik wychowywać, Warszawa 1993;

Podstawy pedagogiki personalno-egzystencjalnej, Ruch Pedagogiczny 35 (1993) 3—4 str. 53—58;

. ktusz Korczak dzisiaj. Warszawa 1990, str. 67—69;

D użyteczności niektórych kategorii pesonalistycznych dla pedagogiki, Toruńskie Studia Dydaktyczne 2 1993) 2 str. 34—39.

Szerzej: Człowiek—Dialog—Wychowanie str. 74—76.

243