TPD 18

*

PODEJMOWANIE DECYZJI SYTUACJI NIEPEWNOŚCI

Gra z Naturą

1.1. Krytorla decyzji w sytuacji niepewności

Szczególnie trudne Jeet podejmowanie decyzji w oytuacji ,epewności, to Jeat w takiej, w której decydent nic nie wie prawdopodobieństwie wystąpienia poszczególnych etanów rze-•,y mających charakter looowy. Joot więc to Jak gdyby gra, której partnerom docydonta jeot Łoe czy też Satura. Podejau-icy decyzję nio r»io więc wyliczyó oczekiwanych użyteczności .ternatywnyeh działać. Co mogą mu doradzić teorie normatyw-

t?

Ich zalecenia nie on jednoznaczne. JatnieJe wiele kry-irlów wyboru; co więcej, zdarza się tak, że ną ono między ibą niezgodne, każde z kryteriów wskazuje inna alternatywę. >zpatrzay Je na przykładzie trzech możliwych działać z dzielny rolnictwa w odniesieniu do trzoch możliwych etanów rzo-.y. Liczby w zostawieniu symbolizują zyski lub straty.

Susza Urodzaj Powódź

200	400	100
500	200	-600
■400	-100	700

A

gula największego bezpieczeństwa - kryterium pesymizmu A.Welda¹®. Jogo autor

f

uważał, że podejmujący decyzjo powinien bvd zawsze nastawiony jienymlatycznic, tj. zakładać "złośliwość" Kntury nolcgalnca na tym, źo przy każdej decyzji Natura wybierze taki stan, który zminimalizuje wynik decyzji. Tak więc, przodmlotaa porównania t wyboru pattlnn.y bvć najgorsze akutkl_każdcgo _z możliwych działań. Tf nanzym przekładzie będzie tor .powódź przy inwestycjach w mnozyny rolniczo J100). powódź przy inweatycjnch w urządzenia nawadniające (-600) i sunza przy inwentownniu w tamy wodne (-400). Najlepsze, co może zdaniem Wnlda zrobić decydent, to wybrać te alternatywę, która przynosi najwyższy z minimalnych zysków (makalroln). czyli najniższą z maksymalnych atrnt- W naGzym Wypadku będzie to decyzja o inwestowaniu w manzyny rolniczej

Najmniejsze zyaki

100

- 600 - 400

.Posty -owenie zgodne z tym kryterium często zdobywa przydomek "asekurinScTnregFrJost to Jcdnakżo Jedyne kryterium dające się zastosować ton, gdzie wyniki można umieścić jedynie na skali porządkowej (uazerogować je). "Raaowj przedniębiorcy" gardzą nim jednak i chętniej stooują kryterium następne.

y\ R ® tś u ł U n~ajwlpk320 j zdobyczy" -kryterium optymizmu- Hurwiczą. "Do odważnych świat należy",

"Kto nie ryzykuje, nie wygrywa" - mówią rćżne przysłowia i powiedzonka, objaśniając przy tym poatnwę te.1 właśnie reguły -Dlaczego trzoba być pesymistą? Jeśli nawet abuolutny optymizm ^ to toż przesada, to każdy z nas aa jakiś charakterystyczny *' dla sioble współczynnik optymizmu i powinien go wykorzystać ^ł przy podejmowaniu decyzji. Kryterium najwlękozej zdobyczy    jj

¹⁰ Zwano też kryterium mokelminu (najwyższoj minimalnej zdobyczy) lub minimnkeu (najmnlcjazej makoymnlnej straty).

X

1

Inwestowanie w tomy wodno