WZBM Lasoń str21

Oznaczają one takie zmiany w wy niku zachow ań społecznych, fizycznych lub/i chemicznych oraz biologicznych właściwości środowiska, które zagrażają realizacji wartości istotnych dla społeczeństw, a w skrajnych przypadkach przetrwanie cywilizacji ludzkiej jako całości.

Do globalnych problemów' ekologicznych zaliczamy:

tzw. efekt cieplarniany i związana z nim perspektywy zmian klimatycznych, zanik warstwy ozonowej,

ginięcie gatunków i łączący się z tym proces zmniejszania bioróznorodności planet)'.

Do regionalnych zaś należą:

zanieczyszczenie powietrza i wynikające stąd tzw'. kwaśne deszcze,

energetyka jądrowa i związana z tym możliwość promieniotwórczego skażenia środowiska.

Zanieczyszczenie powietrza

jest skutkiem działalności przemysłowej, głównie sektora energetycznego, transportu i gospodarstw domowych. Główne skażenia stanowią: dymy (pyły'), tlenki siarki, azotu, wygla, ozon, lotne związki organiczne, metale ciężkie oraz związki radioaktywne.

ginięcie lasów tropikalnych i gatunków

szacuje się, ze lasy tropikalne pokrywały ok. 12-14% powierzchni lądów, obecnie jest to poniżej 6%. Zanieczyszczenia wód

powstają w' rezultacie działalności sektora energetycznego, przemysłu, transportu morskiego, rolnictwa, gospodarstw domowych i turystyki.

Degradacja gleb

zanieczyszczenia zmieniają strukturę gleb i negatywnie upływają na ich żyzność, jak również na role gleby jako regulatora cyklów' ekologicznych.

Zagrożenia radioaktywne

powstają w wyniku awarii elektrowni jądrowych i składowania odpadów' radioaktywnych.

Zanik warstwy ozonowej

Badania pokazaty, że zanik warstwy ozonowej dotyczy półkuli północnej i wynosi ok. 3%, zaś w okolicach bieguna północnego nawet 5-10%. Natomiast koncentracja ozonu w okolicach bieguna południowego zmniejszyła się o około 40%.

Efekt cieplarniany

Zgodnie z badaniami w ciągu ostatniego stulecia przeciętna temperatura powierzchni ziemi w'zrosła o 0,2-0,6 °C i prognozuje się, że do 2100 r. może wzrosnąć o 1,4-5,8°C w' porównaniu ze średnim poziomem w 1980 roku.

Cechy specyficzne zagrożeń ekologicznych:

charakter antropogeniczny - są wynikiem zachowań społecznych, odpowiedzialne są za nie głównie rozwinięte państwa, są zjawiskiem dynamicznym, podlegającymi ew-olucji,

wnoszą do stosunków społecznych nowy rodzaj zależności przyczynowo-skutkowych, których cecha jest tzw. efekt skutków' odłożonych w czasie,

wkroczenie w etap globalnych zmian ekologicznych, które z lokalnych stały się transgraniczne, o zasięgu globalnym,

współzależność zagrożeń ekologicznych.