łowne2

-    do 12 mscy można ustalić wiek dokładnie; potem szacunkowo na podstawie zużycia powierzchni zębów

-    można liczyć słojejia przekroju siekacza II lub warstwy cementu pionowego szlifu korzenia M_1

-    7-8 lat: rejestry są całkiem starte

Przystosowanie do życia w zaroślach:

-    klinowaty kształt ciała

-    wyższy zad

-    małe poroże

-    silna, wygięta tylna kończyną (skoki)

-    białe lustro (straszenie., kierunkowskaz)

Poroże:

i

-    gęstość masy kostnej l,9g\cm

-    44% związki organiczne, 56% nieorganiczne (fosforan wapnia, węglan wapnia, inne)

Wytwarzanie i zrzucanie poroża:    ę/

III/łV - marzec, kwiecień - intensywny wzrost poroża okrytego scypułem: w połowie maja samce mechanicznie ścierają szypuł

-    szypuł to okostna od wewnątrz i .skóra od zewnątrz

-    natychmiastowa impregnacja gołej.kości przez związki roślinne (soki) zapobiega rozwojowo procesów- bakteryjnych

-    kość ta jest martwa;

-    testosteron hamuje procesy demarkacyjne. (czyli oddzielenie tkanki martwiej od żywej), dlatego wraz z obniżeniem jego poziomu w połowie października następuje aemarkacja i zrzucenie poroża

-    istnieje korelacja rozwoju poroża z.funkcja jąder

-    koniec września, październik - zrzucanie poroża

-    u młodego osobnika:_2r3ms.ce - możdżenie i poroże pierwiastkowe; ono ma cały czas szypuł i jest zrzucane późną jesienią

-    10 mscy - gąrostki (dorosłe, choć małe poroże)

-    2r.S lat to najsilniejsze poroże

-    od 8 roku zmiany starcze

Narządy zmysłów:

3    węch do 300m

4    słuch

5    wzrok - ąstygmatyzm, dostrzeganie ruchu, duże pole widzenia (do przodu, na boki i częściowo do tyłu), wrażliwość na jaskrawe barwy

Zachowanie:

-    na otw-artej przestrzeni - lękliwe

-    w zaroślach czują się bezpiecznie nawet tuż obok można przejść

-    obrona koźląt - nawet atak jak koźlę zaryczy

-    rogacze „udomowione” są niebezpieczne, bo są bardzo terytorialne

-    panika - samy są mało odporne psychicznSie; w warunkach silnego stresu głupieją

-    głos: szczekanie.

wabienie (fijp-piij) przeraźliwe beczenie (płacz)

Sarna to zwierzę osiadłe; areał osobniczy (koczpwiskó) tol00-200hac przemieszcza się na odległość: j0-5km.

JELEŃ

j    Jeleniowate starego świata (jelenie prawdziwe)

europejski (C.elaphus)

'V -Maral

, -Wapiti (C.e.canadiensis)

-Jeleń plamisty sika (C. nippon)

-Daniel (Dama dama)

Średnia masa tuszy jeleni (75%)

Sardynia i    Korsyka...............80 kg

Szkocja..............................lOOkg

Hiszpania    i    Francja...............100    kg

Niemcy............................120kg

Sudety............................(JŹOkg

Mazury............................fSOIćg

-w • v b, U v"5>Hwi e    i

o

K)S V b(j cażS "    ^ i

QX tvf\ ~ p fcOce uvu S ^    P7i*>Ł-£-    I / o ' Aę.1 Lv!

jXexAA_g_    - ę

7