012701

216

jego dłużej trwać może. Przy tym rodzaju epilepsji, jak i przy wszystkich innych, koniecznem jest stosować tylko łagodne zabiegi, które nie podniecają zbytecznie. Cierpiącym na ciężką epilepsję wystarczy najzupełniej tygodniowo, dwa lub trzy omywania całkowite z łóżka wstawszy, i zrobić dwa półkąpiołki. Ponieważ w tych słabościach mamy zawsze do czynienia z mniejszemi lub większemi zastoinami we krwi i w sokach, dlatego musimy zadziałać także na wydalenie ich z organizmu. Dlatego niechaj chory weźmie co tydzień, albo co dwa tygodnie, koszulę zamaczaną w odwarze ze siana, a później w tygodniu dwa omywania całkowite i półkąpio-łek. Albo opaska krótka z dwoma półkąpiołkami, i z dwoma omywaniami górnej połowy ciała tygodniowo będzie także pożyteczną. Niektórzy pacjenci mają wyrzuty na twarzy, albo wrzody na ciele. Ci powinni wziąść raz na dwa tygodnie parę na głowę, a prócz tego dwa omywania całkowite, i jeden półkąpiołek. Jeżeli bowiem wyprowadzimy nieczystości z ciała, wówczas sprawi to ulgę choremu, i przyczyni się do poprawy jego zdrowia.

Na wewnątrz musimy starać się o to, ażeby żołądek dobrze trawił, aby nie tworzyło się dużo gazów, żeby przyspieszyć wytwarzanie się krwi, i w ogóle postarać się o wzmocnienie całego organizmu. Jeżeli chory jest zanadto osłabiony, trzeba mu dawać codziennie raz lub dwa razy na koniec noża, proszku kościanego, a ten go wzmocni znakomicie. Dla poprawy krwi można prócz tego dawać mu herbatę z piołunu i szałwji, albo z rozmarynu i piołunu.

Takie ciężkie wypadki epilepsji, jakie powyżej opisałem, które leczy się w podany powyżej sposób, zdarzały się także za moich czasów, ale nie tak często, jak dzisiaj. W naszych czasach bowiem mnożą się epileptycy tak obficie, jak i umysłowo chorzy. Dawniej zakład dla obłąkanych w Irsee wystarczał zupełnie na obwód Szwabji i Neuburg. Teraz zbudowano o wiele większy zakład w Kaufbeuren, a mimo to nie wystarczają obydwa zakłady. Podobnie rozwielmożniła się dzisiaj epilepsja, że w każdej okolicy, i w każdym wieku, to jest między młodymi i starszymi, liczne znajdujemy ofiary nieszczęśliwców. Jeżeli szukamy za przyczyną tyoh przerażających stosunków, przekonywujemy się prędko, że modny dzisiejszy sposób życia, przewrotny sposób odżywiania się, wielkie rozdelikacenie i nierozsądne ubieranie się, wywołują te przypadłości. Jestem silnie przekonany, że wzrost liczby epileptyków stoi w odwrotnym stosunku ze zmniejszaniem się przeciętnej liczby długości życia ludzkiego. Być nieraz może, że zarodek tej choroby tkwił już u babki, u matki rozwinął się coraz więcej, aż wreszcie u dziecka wystąpiła już dojrzała choroba. Właśnie bowiem przez nieodpowiednie pożywienie, niewłaściwy ubiór i przewrotny sposób życia, pomagało się zarazkowi do rozwoju i wzrostu, zamiast przez rozsądny sposób życia, regularne hartowanie ciała miałoby się działać na powstrzymanie rozwoju zarodku. Dowodu na te twierdzenia dostarcza nam ta okoliczność, że w miejscowościach oddalonych od miast, gdzie jeszcze istnieje dawna prostota w ubiorach, pożywieniu i sposobie życia, choroba ta zjawia się bardzo rzadko. A jeżeli gdzieś rzeczywiście częściej wystęDuje, przyczyną tego z pewnością są wyżej wzmiankowane niewłaściwe stosunki. Jeżeli więc chcemy położyć energiczną tamę szerzeniu się tej choroby, muszą ludzie prowadzić rozsądny sposób życia, i powrócić do prostych i zdrowych pokarmów, ubierać się odpowiednio, i hartować należycie swój organizm. W ten sposób najlepiej zapobiegniemy szerzeniu tej choroby. A jeżeli w niektórych razach zjawi się gdziekolwiek, wówczas natrafi na organizm zahartowany, odporny, i z łatwością wyleczyć ją będzie można.

Epilepsja drugiego rodzaju, łagodniejsza, zjawia się o wiele częściej, aniżeli poprzednia, można ją, jednakże po większej części wyleczyć w zupełności. Trzeba tylko podczas leczenia nie zapominać o tern, że zarodki choroby już oddawna w organizmie szerzyły spustoszenia, dlatego też wyleczenie nie może dokonać się odrazu w krótkim przeciągu czasu. Jeżeli zna się bliżej przyczyny, które zazwyczaj wywołują napady, wówczas musimy się naturalnie o to starać, ażeby je o ile możności usunąć. Kto dostaje zazwyczaj napadów po nadmiernem użyciu pokarmów lub napoi, ten powinien się strzedz wszelkiego nieumiarkowania; ci znów,