0296

VI. 6. 7.

SALOMEA (m. KOLOMAN); BOLESŁAW V WSTYDLIWY.

279

Leszkówna była fundatorką klasztoru skalskiego i za taką też w dokumentach jest uważaną (fundatriz eeno-bii de Skala)¹). Z czego wynikałoby, że Salomea żyła jeszcze r. 1274. Dokument Agnieszki jest jednakowoż niewątpliwym falsyfikatem; samo istnienie ksieni tego imienia w r. 1274 jest bardzo podejrzanem, w dokumencie powołani są świadkowie, którzy już podówczas odnośnych godności nie piastowali, wreszcie i pismo dokumentu pochodzi dopiero z XIV w.²). Wobec tego upada jedyny powód podawania w wątpliwość ustalonej poprzednio daty.

Formalnej beatyfikacyi Salomei, jak w literaturze naszej powszechnie przyjmują³), dotąd nie przeprowadzono. Kongregacya obrzędów orzekła wprawdzie za zgodą Klemensa X pod datą 6 maja 1672 r.: constare de cultu ab immemoriali beatae Salomeae praestito, a sam papież wydał 18 grudnia 1673 r. breve Apostolicae servitutis officium, którem dozwolił w Polsce i w całym zakonie franciszkańskim obchodzić pamiątkę Salomei d. 17 listopada, jednakowoż do wydania bulli beatyfikacyjnej nie przyszło⁴).

Koloman.

Syn Andrzeja II króla węgierskiego, urodzony r. 1208, od r. 1214 król halicki, zginął wskutek ran odniesionych w bitwie nad rzeką Sajo. a więc r. 1241 po 11 kwietnia^{5 6}).

7. Bolesław V Wstydliwy.

Synem Leszka Białego i Grzymisławy mienią go Roez. kap. krak.^f:), Rocz. Tras.^{7 8 9}), Rocz. Sędz.^s), Kalend. Krak. '■'), Kron. Wielk.¹⁰) i wiele późniejszych roczników i kronik. Toż samo stwierdzają także dyplomaty¹¹). W dyplomacie z r. 1229 ^ł2) nazywa go Grzymisława, zgodnie z rzeczywistym stanem rzeczy, swoim jedynym synem (unieus filius).

Przydomek Wstydliwego (Pudicus) nadają mu Rocz. Tras.¹³), Rocz. Sędz.¹¹), Bocz. Franc. krak.¹⁵), Spom. Gnieźn.^1,;), Kron. Wielk.¹⁷; i inne źródła późniejsze. Zawdzięcza go Bolesław opinii o dochowaniu

1

Kod. dypl. 51 ałop. I. nr. 53. — 2) Por. Ulano wski, O zatoż. klaszt. św. Andrzeja w Krak. 31.    3) N. p. Pę

2

kalski. Zywoly Świętych 598: »Klemens X... wpisał ją w poczet błogosławionych panien*. — 4) W sprawie tej otrzymałem

3

wyczerpujące wyjaśnienie od ks. Alberta Ponceleta, Bolandysty w Brukselli; przytaczam z listu jego dosłownie odnośny

4

ustęp : fa Congregation des Rites a declare le 6 mai ily 2. avec le consentement de Clement X, constare de cultu ab immemoriali Beatae

5

Salomeae praestito. Sur de noinielles instances des niteressćs Clement X. par un bref du 18 decembre 1(073, bref qui commence: Apostolicae

6

sedis officium, a permis de eelebrer la messe de la B. Salome et de reeiter son Office le /- nooembre ; cette permission s’e'lenda/1 au royaumc de Pologne et a tout 1'ordre franciscain. Je n’ai pas pusqu^,iei trouve le iexte du decret de 1672 et du bref de 1673; peut-etre >iord lis jamais e!e irnprimes. lis se iroinient probablemenł, soi! imprimes, soit manitscrits, dans la collection de proces de canonization conservec a la Biblio-theque nationale de Paris. au No 6S77— 79 de cette collection. Idy es Analecta Bollandiana t. V, p z,"-. En tous cas sious voyez, qu'il ne s'agit n i d’u n e c a n o n i z a t i o », niifune b eatif i c atio n formelle. Idąc za wskazówką ks. Ponceleta uprosiłem W. dra J. Korzeni o w s k i e g o w Paryżu o łaskawe przejrzenie odnośnych rękopisów w Bibliotece narodowej paryskiej, co też z całą gotowością i uprzejmością uczynił. Akta, dotyczące beatyfikacyi Salomei, znajdują się w rękopisie opatrzonym sygnaturą Cammisations H. ssę X. (w inwentarzu zapisany ten tom H. 1323 Canonisations); zawierają one cały szereg dokumentów (druków Kongregacyi obrządków) opatrzonych osobnymi numerami; dokumenta dotyczące Salomei noszą numery 08 7 7—(58 79. Nry 7087 i 0878 zawierają akta procesu kanonizacyjnego, prowadzonego r. 1073; znajduje się pośród nich także Żywot św. Salomei opatrzony na czele

7

dalą ld-Ol r., a więc ten sam tekst, który dr. Kętrzyńskiemu służył za podslawę wydania; nr. 0879 akta procesu kanonizacyjnego, prowadzonego r. 1749; w obu razach nie przyszło ani do kanonizacyi ani beatyfikacyi. Na podstawie inforrnacyi dra Korzeniowskiego dodaję jeszcze nawiasowo, że w rzeczonym rękopisie znajdują się też jeszcze dokumenty o następujących świętych i błogosławionych polskich (cyfry oznaczają liuraera dokumentów): Andreas Bobola 375—410; Casimirus a S. Iosepho (Wiszinski) 1531 —1539; Ceslaus Odrouantius 1741 —1769; (uuegiindis 1927 —1930; loannes Cantius 3944—4025; loannes de i Pukla 4.100 ; Ladislaus de Gielneom 5087—5096 ; Rap/tael Chyliński 6742 — 6757 ; Stanislaus Kosika 7237 — 7280 ; Yincentius Kadłubek de Rosis 7595. — 5) Katona. Hist. crit. V. 78. 444. 954; Fessler-Klein, Gesch Ung. 1. 369 Co do daty bitwy nad rzeką Sajo, por. Semkowicz, Rozb. Dług. 257 i Strakosch-Grassmann, Der Einfall d. Morigolen in Mittel-Eur. 77. — 6) 51 on. Pol. II. 802. — *) Ibid. II. 836. —

8

Ibid. II. 876. - 9) Ibid. II. 939. — 10) Ibid. II. 552. - U N. p. Kod. dypl. kat. krak. I. nr. 19. 41. 42. 59 1 t. d.;

9

Kod. dypl. Małop. I. nr. 31. 43. 44 i t. d. — 12) Kod. dypl. Małop. I. nr. 12. — 13) Mon. Pol. II. 846. — 14) Ibid. II.

10

876. — 15) Ibid. III. 46. — 16) Ibid. III. 43. — 17) ibid. II. 553.