0009601

- 186 —

po sobie znak. Ziarnka te można utrzćć na proszek.

Moszus nadaje przedmiotom znajdującym się w jego pobliżu długo trwającą woó. Czysty moszus rozpuszcza się do jednśj czwartój części we wodzie. Ponieważ jest drogim, przeto tćż ulega bardzo fałszowaniu.

Substancyja woniąca moszusu jest tak silna i trwała, że jćj wygubić aie można; dana jako 16-barstwo wewnętrzne, przejdzie całego człowieka, który następnie przez pory i oddechem wydziela zapach moszusowy. Jeśli jednakże moszus jest zachowany w kapsułkach woskowych, ; ibo w bezpośredniej styczności z wapnem, siarką lub syropem migdałowym, traci natenczas całkiim swój zapach. Jednakże nakropiony płynnym amoniakiem odzyskuje zapach w całćj pełni.

Me "amo zwiórzę moszusowe daje tej wo-niącśj masy, ale jest wiele innych podobnych zwićrząt, jako to świnka moszusowa, tuzam i inne; krokodyle mają w spodnićj szczęce także torebkę z mosausem, dla tego Berberyjc/yey chciwie polują na nie, albowiem moszusu potrzebują na maść do nacierania skóry. Chrząszcz moszusowy (cerambyx moschatus) cały nim wonieje. Także cały szereg ruślin inoszus owych pachnie mossu-sem. Mianowicie jeden gatunek w górach himalajskich tak silnie wydaje zapach moszusowy, że oddech utrudnia i sprawia zawrót głowy. —• Mićszkańcy tych stron twićrdzą, że zwićrzę mo-szusowe zawdzięcza tym roślinom, któremi się żywi, swój zapas moszusu.

Do samći Anglii sprowadzają, rocznie około 260 funtów moszusu, nie licząc tego, który z Chin i Rosyi, sprowadzają. Zadziwiającą jest, że kiedy moszus w Anglii i innych krajach cenionym jest jako wyborne pachnidło, we Włoszech nie jest używanym, ponieważ Włochom jest ogólnie wstrętnym, a nawet nabawia ich choroby.

2. Cybet pochodzi od dwóch zwićrząt, z których jedno żyje w Azyi, drugie w Afryce. Cybet nie różni się zapachem od moszusu, a nawet wonieje tak silnie, że tylko rozrzedzony użytym może być jako pachnidło. Sam z tego powodu w naturalnym stanie jest przykrym, ale urobiony z masłem lub innemi subatancyami, ma nader delikatny aromat. Natrafiamy tu na to samo, co przy eterach i olejkach, że woń skoncentrowana jest nieprzyjemną, albowiem nadto drażni nerwy powonienia, i dopićro rozrzedzona mile na nerwy działa.

Cybetu używają mianowicie jako dodatku do innych pachnideł. Np. woda lawendowa dopiśro z przymieszką cybetu nabićra tak delikatnćj woni.

W północnćj Afryce zwićrzęta cybetowe, przez Arabów k e d i s zwane, bardzo są szanowane. Trzymają je we wielkiój ilości w plecionych klatkach i zbierają cybet, którego te zwićrzęta udzielają. Kobióty nacierają cybetem szyję i górną