284
ADELAJDA; BOLESŁAW I.
VI. 7 a. 8-
Według dawniejszych genealogów R córka Leszka Białego, imieniem Adelajda, miała poślubić Henryka Borwina I, księcia meklemburskiego, jako druga jego żona po Matyldzie. Że drugą żoną Henryka była Adelajda, jest rzeczą pewną 2j, ale pochodzenie jej nieznane, a źródła nie wskazują nigdzie, choćby tylko pośrednio, na to, iżby to była córka Leszka Białego. Zabytki rocznikarstwa i kronikarstwa polskiego, jako to: Rocz. Tras.3), Bocz. Franc. krak.R, Rocz. Małop.R, toż Kron. Wielk. 6), wymieniając dzieci Leszka, przytaczają tylko Salomee i Bolesława Wstydliwego; o istnieniu Adelajdy zgoła nic nie wiedzą. Brak bliższych stosunków ówczesnych książąt krakowskich z książętami meklemburskimi wystarcza zresztą już sam przez się, aby przypuszczenie o tym związku małżeńskim uznać za nieusprawiedliwione.
W szeregu dzieci Konrada I wymieniony w napisie na Kielichu płockim 7), i to zaraz po ojcu. Jako syn jego poświadczony nadto w całym szeregu dokumentów, z których wynika zarazem, że był najstarszym ze wszystkich swoich braci; wymieniają go one wiatach 1218—1221 przed Ziemowitem starszym (F/.9.)8), w latach 1228 i n. przed Kazimierzem (VI. 10.)9), od tegoż samego roku przed Ziemowitem młodszym (VI. 14.) 10), a od r. 12.80 także przed Ziemomyslem (VI. 15.) u). Błędnym tedy jest porządek w wyliczeniu dzieci Konradowycb, jaki znajdujemy w Rocz. Franc. krak.12) i Chroń, princ. Pol. 13i, które Bolesława kładą po Ziemowicie młodszym, tudzież w Rocz. Małop. 14l, Ann. Siles. comp. 15) i Geneal. Płoc. 1(i), które go podają po Kazimierzu. Trafnie natomiast Rodow. książ. poi 17) stawia Bolesława na czele synów Konrada.
Data urodzin Bolesława określa się datą urodzin jego młodszego brata Ziemowita. Ponieważ ten ostatni przyszedł na świat r. 1209 (VI. 9.). przeto najpóźniejszą datą urodzin Bolesława może być rok 1208. Ponieważ zaś Konrad poślubił Agafią dopiero w r. 1207, przeto też daty urodzin Bolesława nie można cofać przed rok 1208. Z tym wnioskiem zgadzają się dalsze szczegóły z jego życia, jakie w źródłach mamy przekazane. Już w dokumencie z r. 1218 1S) i dwu dokumentach z r. 1220 1'-)) występuje jako świadek Krzywo-sąd, pedagogus (nutritor) ducis Boleslai. Dokumenty te przypadają na wiek 10—12 lat jego życia. W dokumencie z r. 1221 s0) Bolesław wymieniony już jako świadek, miał zatem podówczas conajmniej dwanaście lat życia. W r. 1280-'). a więc nie wcześniej jak w dwudziestym drugim roku życia, jest księciem sandomierskim. w której to godności występuje do 9 września 1282 r. -); w r. 1288 -:1) jest księciem sieradzkim, a od 18 grudnia 1281 roku 24) przez cały dalszy ciąg życia poświadczony jest jako książę mazowiecki 2:,l
Htibner, Geneal. Tabeli. I. nr. 193. — 2) Cokn, Stammtafeln, tabl. 139. — 3) Mon. Pol. II. 83(1. — 4) Ibid. 111. 43. — 5) ibid. III. 1112. 1(53. — 6) Ibid. 11. 553. — 7) S tr on o z y ńs k i, Pomn. Piastów 33. — 8) Kod. dypl. Pol. I. nr.
14; II. nr. 3; Dokum. Kujaw, i Mazow. 120 nr. 6 i 7, 173 nr. 1. — 9) Kod. flypl. Pol. I. nr. 19. 20. 31 32; II. nr. 20.
437; Kod. dypl. Wielk. 1. nr. 132. 134. 22(5. 229. 234, 597; Kod. dypl. Malop. II. nr. 404; Kod. dypl. Mazow. nr. 10; Kod. dypl. Mogił. nr. 12; Kod. dypl. Ty n nr 18; Philippi, Preuss. llkdhuch nr. 67. 75. 126. 139. — 10) Kod. dypl. Pol. i. nr. 20. 31. 32; II. nr. 24. 27; Kod. dypl. Wielk. 1. nr. 229. 597; Kod. dypl. Małop. II. nr. 408; Kod. dypl. Mazow. nr. 11. 13. 179; Kod. d v p 1. T y n. nr. 18; Pbilippi, Preuss. Ukdbuch nr. 67. 75. 126. 139. — H) Kod. dypl. Pol. I. nr. 20; II. nr. 27: Kod. dypl. Mazow. nr. 11. 13. 179; Philippi, Preuss. Ukdbuch nr. 75. 126. W zestawieniu dokumentów powyżej w uw. 9 — 11 przytoczonych pominąłem dwa dokumenta w Kod. dypl. Małop. II. nr. 402 i 408. które są podrobione (Ulanowski, 0 załóż, i uposaż, klaszt. Bened. w Staniątkach 15 i Piekosiński w uw. do dokumentu nr. 408). gdzie zresztą Bolesław również przed innymi braćmi jest wymieniony. — 1-) Mon. Pol. 111. 47. — ,;i) Ibid. III. 541. —
14) Ibid. lit 172-174. — Lr>) Ibid. III. 678. — 16) Ibid. V. 994. — 17) Ibid. III. 283. — 18) Kod. dypl. Pol. II. nr. 3. —
19) Dokum. Kujaw, i Mazow. 120 nr. 6; 121 nr. 7. — 20) Kod. dypl. Pol. I. nr. 14. — 21) Kod. dypl. Małop. II. nr. 399. — 22) Ibid. II. nr. 404. — 23) Kod. dypl. Pol. I. nr. 23. — 24) Kod. dypl. Wielk. I. nr. 172. — 25) W Kod. dypl. Mazow. nr. 5 przedrukowano dokument z datą 1229 r., w którym Bolesław występuje już jako książę mazowiecki, co na ów czas jest jeszcze rzeczą niemożliwą. Jak Perlbach. Preuss.-Poln. Stud. I. 35 wykazał, dokument ten spisany został jednak później, w r. 1239 lub 1240, z nadaniem mu daty wstecznej r. 1229, skutkiem czego mógł się doń przedostać ów. jak na rok 1229. anachroniczny tytuł księcia mazowieckiego. W dokumencie z r. 1301 (Kętrzyński, Trzydzieści dokum. katedr, plock. nr. 19) książęta kujawscy Leszko, Przemysł i Kazimierz powołują dokument Bolesława, księcia mazowieckiego (dux Mazouie) z roku 1229: jest to właśnie wspomniany na czele dokument z Kod. dypl. Mazow. nr. 5.