84895 IMG591 (2)

284 (De)Kon$trukcje kobiecości

według Benhabib stanowi warunek wstępny działania. Performatyw-ność nie jest kwestią maskarady, która zakłada jakiegoś czyniącego, wyposażonego w wolną wolę działacza. Jak twierdzi, jest to z pewnością inspirujący model, ale opierający się na fałszywych założeniach i w rezultacie wspierający dyskurs, który na owej produkcji podmiotów opiera własną prawomocność (Butler 1995).

³² Należy zaznaczyć, że omawiam tu dość wczesny tekst Bordo pochodzący z1990 roku i opublikowany w antologii dotyczącej relacji pomiędzy feminizmem a postmodernizmem, gdyż w idealny sposób odzwierciedla pewne szerzej rozpowszechnione obawy. Wydaje się, że sama Bordo później dość często sięga po teoretyków postmodernistycznych, widząc jednak sens zużytkowania ich teorii dla potrzeb feminizmu, między innymi w swoich tekstach dotyczących cielesności. Tu należy wspomnieć jej ogromnie ważną książkę o anoreksji Unbearable Weight. Feminism, Western Culture and the Body (1995), w której widoczna jest inspiracja myślą Foucaulta.

⁵³ Według Ebert konsekwencją feminizmu ludycznego, jego pełnoprawnym dzieckiem jest „retrofeminizm”, który w imieniu feminizmu uwiecznia bac-klasb, reprodukuje patriarchalną władzę i przywileje. Ebert twierdzi, że takie przedstawicielki retrofeminizmu, jak Camille Paglia, wykorzystują feministyczną antykonceptualność i destabilizację kluczowych feministycznych pojęć, by zakwestionować zdobycze feminizmu oraz jego efektywność, unieśmiertelniając ideologię patriarchalnego kapitalizmu (Ebert 1999).

^H Dean odwołuje się tu do koncepcji generalizowanego Innego autorstwa George'a Herberta Meada.

³⁵ Należy jednak odróżnić jej propozycje od stanowiska feminizmu liberalnego, który Mouffe krytykuje podobnie jak feminizm różnicy. Według Mouffe feminizm liberalny, walcząc o uzyskanie równych praw obywatelskich dla kobiet, nie próbuje przełamać dominującego modelu obywatelstwa i polityki (Mouffe 1992).

Zakończenie

¹ Widoczne jest to ostatnio w feminizmie różnicy, odwołującym się do dala i cielesności (patrz: Grosz 1991), który reifikuje binaryzm i przywołując argumenty z lat siedemdziesiątych, niebezpiecznie przyczynia się do wykluczania transseksualistek, o czym pisałam w rozdziale trzecim.

Bibliografia

Agacinski S., Polityka pici, przeł. M. Falski, Wydawnictwo KR, Warszawa 2000. Altman D., Sex: The New Front Linę for Gay Politics (1982), (w:) We Are Euerywhere. A Historical Sourcebook of Gay and Lesbian Politics, ed. M. Blasius, S. Phelan, Routledge, New York & London 1997, s. 529-534. Anderson, M. L., Thinking About Women. Sociological Perspectwes on Sex and Gender, Routledge, New York 1988.

Ault A., Hegemonie Discourse in an Oppositional Community: Lesbian Feminist Stigmatisation ofBisexual Women, (w:) Queer Studies. A Lesbian, Gay, Bisexual, and Transgender Anthology, ed. B. Beemyn, M. Eliason, New York University Press 1996, s. 204-216.

Ault A., The Dilemma of Identity: Bi Women’s Negotiations, [w:] Queer Theory/Sociology, ed. S. Seidman, Blackwell Publishers Ltd, Oxford & Cambridge 1996, s. 311-330.

Bardwick J. M., Douvan E., Ambiwalencja: socjalizowanie kobiet, przel. T. Hołówka, [w:] Nikt nie rodzi się kobietą, red. T. Hołówka, Czytelnik, Warszawa 1982, s. 165-186.

Beauvoir S. de, Druga pleć, przel. G. Mycielska i M. Leśniewska, Wydawnictwo Literackie, Kraków 1972.

Beauvoir S. de, Silą rzeczy, przel. H. Szumańska-Grossowa, PIW, Warszawa

1967.

Beauvoir S. de, W sile wieku, przel. H. Szumańska-Grossowa, PIW, Warszawa 1964.

Benhabib S., Feminism and Postmodemism oraz Subjectivity, Histcrriography, and Politics, [w:] Feminist Contentions. A Philosophical Exchange, ed. L. Nicholson, Routledge, London & New York 1995, s. 17- 35 i 107-126. Berlant L. i Freeman E., Queer Nationality, [w:] Fear of a Queer Planet. Queer Politics and Social Theory, ed. M. Warner, University of Minnesota Press, Minneapolis &c London 1993, s. 193-229.

Birtha B., Is Feminist Criticism Real ty Feminist?, [w:] Lesbian Studies. Present and Futurę, ed. M. Cruikshank, The Feminist Press, New York 1982, s. 148-151.

Bonnet M.-J., Związki miłosne między kobietami od XVI do XX wieku, przeł. B. Szwarcman-Czarnota, Sic!, Warszawa 1997.