0371

356

FEXEXXA (m. ASDKZEJ III); LESZKO.

VII. 9. 10.

maczyć w ten sposób, że w Contin. Vienn. liezono rok od Wielkiejnocy ¹), w którym to razie rzeczywiście popieleć 1295 r. odpowiadałby, według naszej rachuby, popielcowi r-. 1296. Wszelako tłomaczenie to nie wystarcza, albowiem komputacya wielkanocna używaną była tylko w^re Francyi, a w Niemczech przez naśladownictwo tylko w Kolonii, gdzie zresztą nie zdołała się utrzymać²); nie można tedy przypuścić, iżby kronikarz austryaeki używał takiej komputacyi. Wobec tego wprost przyjąć trzeba, że po jednej lub drugiej stronie zachodzi błąd; gdy zaś rok 1295 podany jest tylko w jednem źródle, a rok 1296 w kilku, po części od siebie niezależnych źródłach, przeto ta ostatnia data sama przez się okazuje się bardziej uzasadnioną. Podobną sprzeczność znajdujemy także i w dokumentach. Posiadamy dokument, wystawiony przez Agnieszkę austryacką z tytułem królowy węgierskiej już pod datą 1 maja 1295 r.³), ale posiadamy też inny, wystawiony przez Fenenne jako królowe węgierską jeszcze pod datą 8 września 1295 r.^{4 5}). I tu więc przyjąć trzeba koniecznie, że w jednym z dokumentów data jest błędną; ze względów poprzednio przytoczonych skłaniam się do przypuszczenia, że zmyloną jest data dokumentu Agnieszki, który zatem wystawiony został raczej 1 maja 1296 r. Po tych sprostowaniach nie ma powodu odrzucać przekazu Cont. Vienn., że ślub Andrzeja z Agnieszką odbył się przed popielcem (r. 1296); gdy zaś Fenenna jeszcze we wrześniu r. 1295 poświadczoną jest jako żyjąca, przeto odliczając początek roku 1296 na krótką tylko żałobę Andrzeja po śmierci pierwszej żony i rokowania o poślubienie drugiej, przyjąć trzeba, iż zgon Fenenny przypada na koniec r. 1295 ³).

Andrzej III.

Syn Stefana, księcia węgierskiego, urodzony po r. 1264, przed r. 1278 książę Sławonii, od 18 lipca 1290 r. król węgierski, zmarł 14 stycznia 1301 r. Zaręczony (lub żonaty) przedtem z Klarą, córką Alberta, hr. goryckiego, żonaty później z Agnieszką, córką Albrechta I księcia austryckiego i króla niemieckiego ⁶).

io. Leszko.

W szeregu synów Ziemomysła wymieniają go Janko z Czarnk. ⁷), Rodow. książ. poi.^{8 9}), tudzież (leneal. S. Hedw.^u). Jako syn Ziemomysła jest też poświadczony Leszko w dokumencie z r. 1301 ¹⁰). Wyraźnie matką jego nazwaną jest Salomea w dokumentach z r. 1292 ¹¹), 1296 ¹²). 1309 ^1:i) i 1314 ¹⁴).

Janko z Czarnk.^1:>), wyliczając potomstwo Ziemomysła, kładzie Leszka na drugiem miejscu, po Przemyśle (VII. 11.), którym to porządkiem dał się uwieść Długosz¹³), mieniąc Przemysła maior natu w stosunku do Leszka, choć gdzieindziej^ir) trafnie kładzie Leszka przed Przemysłem. Ze Leszko był najstarszym z synów Ziemomysła, a mianowicie starszym też od Przemysła, wynika nietylko z porządku, w jakim wyliczają Ziemo-mysłowiców Chroń, princ. Pol.^ls), Rodow. książ. poi.¹⁹) i Geneal. S. Hedw.²⁰), ale także z zeznań świadków w procesie z r. 1339 ²¹), tudzież z dokumentów z r. 1292 ²²), 1302 -³) i 1307 ²¹). Dokument z r. 130 9 ²⁵J nazywa Leszka wyraźnie filius senior Salomei i frater senior Przemysła i Kazimierza, a Albert, wojewoda brzeski, świadczy w procesie z r. 13 3 9 ²⁶), że Leszko jest antiąuior inter fratres suos.

Rocz. Tras.²⁷), opowiadając pod r. 1279 o wjeździe Leszka Czarnego do Krakowa (po śmierci Bolesława Wstydliwego) podaje, że wtedy filius ducis Zemorithi Cuiarie, puer paronlus nomine Lestco miał przepowiedzieć Gryfinie, jako urodzi syna Bolesława, a wypytywany o to dokładniej przez kobiety, miał jeszcze kilkakrotnie powtórzyć tę samą przepowiednię. Biorąc dosłownie tekst zapiski rocznika, należałoby twierdzić,

1

Schier. Reg. Hung. 242. — 2) Grotefend, Handb. d. hist. Chronol. 27. — '4) Wenzel. Cod. dipl. Arpad. cont.

2

Mon. Hung. hist. Dipl. XVIII. nr. 120. — 4) Nagv. Cod. dipl. patr. VII. nr. 197. — 3) Datę 1295 r. przyjmują Schier, Reg. Hung.

3

242; Katona, liist. crit. VII. 1147; F e s s 1 er-K 1 e i n, Gesch. Ung. I. 451: Cohn, Stammtafeln tabl. 32; Wertner. Az Arpad. csal.

4

torten. 573. — •>) Por. w części wywód poprzedni, nadto Fes s 1 e r- K1 e in, Gesch. Ung. I. 458; Cohn, Stammtafeln tabl. 32; Wert-

5

n e r. Az Arpad. csal. torten. 567 i n. — 7) Mon. Pol. II. 661. — 8) Ibid. III. 283. — 9) I b i d. IV. 651. 655. — 10) Ko d. d y pl. W i e 1 k.

6

II. nr. 836. — U) Voigt. Cod. dipl. Pruss. H. nr. 25. — 12) Kod. dypl. Pol. II. nr. 165. — 13) Perlbach, Pommerell. Ukd-

7

buch nr. 671. — >4) Kod. dypl. Pol. II. nr. 214.— 15) Mon. Pol. U. 661. — 16) Hist. Pol. III. 351. — 1") Ibid. II. 408.—

8

18) Mon. Pol. III. 541. — 19) Ibid. III. 283. — 20) ibid. IV. 651. 655. — 21) Lites I*. 236. 298. 299. — 22) Voigt, Cod.

9

dipl. Pruss. II. nr. 25. — 23) Perlbach, Pommerell. Ukdbuch nr. 606. — 24) ibid. nr. 653. — 25) Ibid. nr. 671. —

10

26) Lites I². 351. — 27) Mon. Pol. II. 846.