0012501

240

Imię Sobieskiego i obronę Wiednia oprócz Polskich, Ruskich i pieśni Słowaków zachowały. Oto zbiegają się gromadą, ażeby patrząc jak przyjdzie Sobieski „przez górg Szlązką z po za Białej-góry na gniadawym koniu ze złotą uzdeczką, na pomoc Wiedniowi i Cesarzowi i Turki zwojuje (2).“

Dumy Ruskie historyczne, uważam jako dopełnienie pieśni Polskich tego rodzaju, porównanie ich i zgłębienie, daje dopiero poznać w rzeczywistem świetle ducha czasu i tej charakterystyki która szczególniej w dobie zapasów z Ukrainą tak różnie cechowała przeciwne sobie zbrojne zastępy. Te dumy, nie były tak obce dawniej jako są dzisiaj, bo je spiewywala i szlachta polska osiadła na Rusi. We dworze polskiego ziemianina osiadłego w tamtych stronach częściej pieśni Ruskie odbijały ściany, niż Polskie; bo domownicy i czeladź z Rusi złożona, lub między nią wychowana, przywykała do tego narzecza , tak do Polskiego zbliżonego.

I dumy Ruskie jak i Polskie historyczne nie umarły teraz, czekają ony zdarzeń godnych pieśni jak orły 'dowćj poezyi. Przy potężnym talencie, i rzeźwej młodzieńczej ochocie wysokie zajmą stanowisko w dziejach nowćj literatury naszej.

(1) Narodnie zpiewanky ł iii Pisnń Swćtske Slowakii w Uhrach. Jana Kollara. Dii perwy w Budine 1834.

żyru, i będą niosły w darze przyszłości powieści dziejów , to ze szczerotą kronikarską opiewane, to w fantastyczną szatę poezyi owinione tak samo jak nam przeszłość swoje dumy i pieśni dla pamięci o sobie na drodze wieczności porzuciła. Naszym czasom zostało czy te pamiątki, jak groby rodzicielskie uwieńczą poeci kwiatami swego talentu i wskrzeszą je serdecznym alleluja, czy zostawią, by je chwast niepamięci przygłuszył i pokrył.

31

Tom I