03801

38 NASZ LAS I JEGO MIESZKAŃCY.

innych zwalczając siłą, daje on sobie jakoś radę, ale zato nigdzie nie ma przyjaciół. Nikt wprawdzie z leśnych mieszkańców nie zaczepi wilka, bo każdy się go boi, ale nikt też nie pożałuje, gdy rabuś ten ulegnie w walce z człowiekiem. W lesie bez niego życie płynie swobodniej i weselej!

Wskutek tępienia przez człowieka, w niektórych krajach niema już dziś wilków zupełnie. W Anglji, w Niemczech północnych i środkowych znikły one bez śladu; u nas trzymają się jeszcze tu i owdzie i od czasu do czasu dają znać o sobie. Ale i tutaj dni ich są policzone: prędzej czy później i u nas zginie ostatni wilk. W naszych lasach i tak trudno mu dziś wyżyć, a cóż dopiero gdy wokoło ciągle nań ludzie czyhają. Wywędrowałyby też chętnie wilczyska do jakiej odludnej, bogatej w puszcze krainy, gdzie o człowieku nawet jeszcze nie słyszano. Jeśli jednak istnieje gdzie taki kraj szczęśliwy, jakże się tu do niego dostać, gdy tylu ludzi kręci się wszędzie, gdy tyle teraz miast i wiosek, że nie sposób nawet wychylić się z lasu?

Niegdyś działo się wilkom lepiej; ale to już bardzo dawne czasy, kiedy to:

Puszcza szumiała od ptactwa i zwierza,

I z Bogiem jeszcze nie było przymierza;

Nie było także puszczą żadnej drogi;

Gdy się polaną pomknęły jelenie,

To jak las niosły się za niemi rogi,

I przy ognisku brało człeka drżenie,

Bo było gęsto wilków i niedźwiedzi,

A często także ryś na czatach siedzi.

W. Pol.

Czy jednak ludzie dobrze robią, tępiąc tak bez litości wilki? Że wyrządzają one szkody i nawet wielkie, to nie ulega najmniejszej wątpliwości. Ale zamiast zabijać, możeby korzystniej było oswoić te zwierzęta, jak przed wiekami oswoił człowiek psa.

Istotnie, małego wilczka można oswoić i wychować, jednakże następnie — prędzej lub później — odzywają się w nim dzikie skłonności, „natura ciągnie go do lasu”, i wilk zaczyna broić. Jest to zupełnie naturalne; psa człowiek oswoił oddawna, pies stał się już zwierzęciem towarzyskiem, nabrał wierności, łagodności, ucywilizował się niejako; wilkowi brak tych dodatnich cech zupełnie. Trzebaby więc było wychowywać z wielką starannością