0013601

- 165 -

ile się zmieści. Żołądek z wolna od dołu przyjmuje zapas i trawi.

Żywiące się ziarnem mają tobołek twardszy, który nawet niejako zęby zastępuje. Żywiące się mięsem nie mają tobołka, a ściany żołądkowe są delikatniejsze, żołądek ptaków żywiących się ziarnem ma mocne muszkuły i ściany niby pergaminowe. Nawet dla lepszej strawności połykają one kamyczki dopomagające do starcia twardego ziarna, i niemi zastępują niejako brak zębów.

Jeźli się krew’ ustoji, natenczas na spodzie osiada czerwona masa, a na niój pływa krew.’ Zatóm krew składa się z wody i owćj stałej masy. Masa ta, uważana przez mikroskop pokazuje, że się składa z drobnych kuleczek. We krwi znajdują się wszystkie substancyje w ciele ludzkiem zawarte. Wody znajduje się 79 pr., kuleczek z rozmajitych substancyji się układających 12 pr., białka 7 pr., włóknika 0,22 pr., tłuszczu 0,08 pr., substancyji ekstraktywnych 0,42 pr., rozmaitych soli 0,78 pr. Te składowe części nie wszędzie we krwi w ciele znajdują się w równój ilości; zależy to od oddawania ich przez krew’ częściom ciała ich potrzebującym.

Kuleczki znajdują się we krwi wszystkich zwierząt krew’ mających. U zwiśrząt, z wyjątkiem słonia, są mniejsze, aniżeli we krwi Judzkiśj. Woda wydzielająca się ze krwi zowiś się serum.

Główną składową częścią naszego ciała jest woda. Wiśmy już, że dorosły człowiek, ważący lo4 funty, czyli 77 kilo składa sig z 116 funtów wody, a tylko z 38 funtów stałych części. Woda znajduje sig rozlana po całóin ciele i w niój rozpuszczone są białko, sól itd. Ona je oprowad za po najodleglejszych zakątkach. Ona utrzymuje ciepło powstałe ze spalenia sig, czyli oitsydacyji tłuszczu i części białkowatych.

Człowiek w miernym ruchu pozostający potrzebuje dziennie 2818 gramów wody, i i O gramów białka, 90 gramów tłuszczu, 330 gramów cukru (mączki), 32 gramy soli i 744 gramy powietrza. Zatćm potrzebuje 6 do 8 funtów pokarmu, właśnie tyle ile na dzień z ciała uchodzi zużytkowanych substancyji.

Człowiek rosnący potrzebuje wigcćj białka, aby sig mogły wytwarzać muszkuły; zimą potrzeba więcej tłuszczu dla wzbudzenia większego ciepła. Ztąd Eskimosy piją tran, czyli tłuszcz wielorybi i cieląt morskich, jak u nas piwo.

sćra	270 gramów, albo
chudego mięsa	5ó0 „
grochu	500
mąki pszennój	900 „
kukurydzy	1000
grubego chlćba	1800 „

Białko nie we wszystkich pokarmach równo jest zawarte; dla lego, aby dzienną potrz_ebg 120 gramów dostać w ciało, trzebaby zjeść: