0415

400

KUNEGUNDA (m. LUDWIK VI RZYMSKI); NIEMIEKZA; PEŁKA; JAN.

VIII. 8-1 L

Co do daty urodzin Kunegundy na pewno powiedzieć można tylko tyle, że żyła już 16 maja 1335 r., albowiem w dokumencie w dniu tym wystawionym¹) jej siostra Elżbieta (VIII. 7.) nazwaną jest już filia senior Kazimierza. Gdyby można mieć pewność, że małżeństwo jej z Ludwikiem zawartem zostało w czasie, w którym była już dojrzałą, natenczas ze względu na datę zaślubin (1345 r.) należałoby wnioskować, że urodziła się nie później jak r. 1331; przypuściliśmy jednak możliwość, że wtedy jeszcze nie miała odpowiedniego wieku i z tego powodu na razie zatrzymaną została na dworze ojca; dlatego fakt ten nie daje podstawy do wysnuwania wniosków o jej wieku.

Pod datą 26 kwietnia 1357 r. zapisuje Długosz²) wiadomość o śmierci Kunegundy, córki Kazimierza W., żony Romana, ks. saskiego, t. j. jak okazaliśmy poprzednio, niniejszej Piastówny. Nie ma o niej wzmianki nigdzie ani przedtem, ani potem w jego Historyi; dlatego wiadomość ta z pewnością nie może być kombinacyą, stworzoną przez kronikarza dla uzupełnienia dat o osobie gdzieindziej już wymienionej. Do takiej kombinacyi Długosz nie byłby się mógł był uciec tern bardziej, że wzmianka p umierającej r. 1357 córce Kazimierza, mężatce, byłaby go musiała z konieczności naprowadzić na wniosek, iż to córka jego z pierwszego małżeństwa; przez to stanąłby w sprzeczności z innem, poprzednio³) drogą kombinacyi (mylnie) wysnutem spostrzeżeniem, jakoby Anna Gedyminówna zostawiła Kazimierzowi jedną tylko córkę, Elżbietę. Jeżeli tedy Długosz, wbrew poprzedniemu swemu domysłowi, zamieszcza luźną zapiskę o zgonie Kunegundy, to musimy przypuścić, że szczegół ten, jakkolwiek nie da się odnieść do jakiegokolwiek znanego dziś źródła, z pewnością na takiem źródle polega, a dokładna data, stamtąd przez Długosza zaczerpnięta, wskazuje, że miało ono szczegółowe informacye o Kunegundzie, a więc prawdopodobnie było współczesnem, albo na jakiejś współczesnej zapisce polegało. Gdy zresztą Kunegunda w dokumentach jeszcze pod datą 13 sierpnia 1356 r. występuje jako żyjąca żona Ludwika¹), a jak skądinąd wiadomo, Ludwik już 25 lipca 1357 r. poślubia Ingeburgę³), przeto wynika stąd wniosek, iż śmierć Kunegundy odnieść należy bądź do pięciu ostatnich miesięcy r. 1356, bądź też do pierwszej połowy r. 1357; na ten zaś właśnie stosunkowo krótki przeciąg czasu przypada nekrologiczna data Długosza; nie można więc żadną miarą przypuścić, iżby była czy to skombinowaną czy zmyloną. Dlatego podaną przez Długosza datą nekrologiczna można przyjąć jako zupełnie wiarogodną. Wszystko przemawia za tem, że Długosz powyższą wiadomość zaczerpnął nie z jakiegoś źródła zagranicznego, ale miejscowego, polskiego; a w źródłach polskich prawie bez wyjątku znajdują się zapiski nekrologiczne o takich tylko księżniczkach, które zmarły w kraju, gdyż o innych, które wyszły za mąż za granicę, z reguły brakowało potrzebnych informacyj. Okoliczność ta zdawałaby się wskazywać na to, że pertraktacye prowadzone przez ■wiele lat w sprawie wypłaty posagu Ludwikowi Rzymskiemu i wysłania Kunegundy do Brandenburgii, jakkolwiek, o ile sądzić można, przeprowadzone były już w drugiej połowie r. 1356, skończyły się jednak za późno, ażeby doprowadzić do wspólnego zamieszkania obojga małżonków.

Ludwik VI Rzymski.

Syn cesarza Ludwika bawarskiego, książę bawarski, później elektor brandenburski, urodzony 27 stycznia 1328 r., zmarł 14 maja 1366 r. Zaręczony przedtem z Elżbietą, córką Kazimierza W., żonaty później z Ingeburgą, córką Albrechta I, ks. meklemburskiego⁶).

g — ii. Niemierza, Pełka, Jan.

Janko z Czarnk.⁷) podaje w dokładnem streszczeniu testament Kazimierza W., spisany na dwa dni przed jego śmiercią, 3 listopada 1370 r. Między innemi znajdowało się tam następujące rozporządzenie: Item filiis naturalibus Nemerze et Boguczicze, Cutaw, Puznicz, Drugram et alias villas legavit, Pasconi Slodzen Netlan

1

Kod. dypl. Wielk. II. nr. 1147. — 2) Hist. Pol. III. 265. — 3) Ibid. III. 194.— 4) Riedel, Cod. dipl. Brand.

2

A. XVIII. 471. XIX. 233. — 5) Cohn, Stammtafeln tabl. 46. — 6) Ibid. tabl. 46. Co do zaręczyn z Elżbietą por. VIII. 7. —

3

7) Mon. Pol. II. 635.