0028

18

przy tym grobie, nie potrafił przytłumić łkania biednej matki, co daleko od kraju będąc, ukochanemu zawsze dla niej dziecięciu, sama nie zamknęła powiek. Opłakała stratę tę, co rozdarła jej serce, w obcej ziemi; — dziś na klęczkach wita jego grobowiec na własnej — i na wiązanie w dniu imienin, całuje i oblewa zimny kamień gorącemi łzami. Śpiew żałobny nie przytłumił jęku głuchego sędziwego ojca, co zająwszy tak znakomite miejsce w literaturze ojczystej, i tyle jej przeważnych oddawszy usług, schylił z pokorą tę głowę obnażoną i sproszoną szronem wieku, zoraną zmarszczkami lat i pracą myśli; ale pełną wiary; bo ręka jego nakreśliła ten napis na grobowcu zmarłego syna:

„Za prędko życia jego zniknęło zaranie,

Uciekła z ziemi dusza, pokorna i czysta,

Więc wieczny odpoczynek racz mu dać o Panic!

I spraw to, niech mu świeci jasność wiekuista!

A nam, cośmy zostali — daj święte ufanie Ze ta droga za grobem, niepewna i mglista Na którąś rzucić raczył cienie tajemnicze;

Złączy nas — i przed Twoje sprowadzi oblicze” (').

Kto nie poniósł takiej straty, kto nie płakał rodzicielskiemi łzami tryskającemi z głębi rozdartego serca; tu poznał całą wielkość boleści, na której ukojenie Bóg tylko przeciągiem czasu zlewa balsam gojący. Rzewnie było patrzeć na tych, co wystawiając grobowiec dla zbyt wcześnie zgasłego syna, przygotowali zarazem i dla siebie obok na wieczny spoczynek, cichy zakątek w ziemi cmentarnej.

Nie dawne dnie także, gdy najpiękniejszy obraz pogrzebu mieliśmy przed oczyma (²). Wspaniały, dawno nie widziany obchód żałobny, zwrócił uwagę Warszawy. Kilka tysięcy ludu napełniało ulice miasta:—drugie tyle zapełniło wcześnie cmentarz Powązkowski, w oczekiwaniu na zwłoki zmarłego, któremu cześć tak znakomitą oddawano. Był to pogrzeb wielkiego artysty, zgasłego starca, co dożył blisko 90 lat — pogrzeb Józefa Elsnera.

Przed karawanem artyści orkiestry teatrów Warszawskich, odegrywali marsz pogrzebowy (³); z odkrytą głową wiódł te grono muzyków, znany zaszczytnie Dyrektor Opery J. Dobrzyński. Zwolna postępował wielki orszak żałobny — a nie można było bez rzewnego uczucia, pogadać na ten hołd powszechny, a tak wymowny dla zmarłego starca. W połowie drogi, trumna z karawanu przeszła na ramiona tych zwolenników sztuki pięknej, którzy cenili pamięć Elsnera.

Zaludniła się nagle ta cicha ustroń zmarłych niewidzianym rojem od lat wielu mieszkańców Warszawy. Katakumby i mogiły odbiły grobowym echem smętne tony muzyki, które były ostatnim wyrazem pożegnania ukochanego mistrza. Obecni opuścili cmentarz Powązkowski z tern błogiem uczuciem: że prawa zasługa, nigdy u nas zapomnianą być nie może — że są

(') Pomnik ten kamienny wzniesiony w kształcie krzyża ustawionego na postumencie spoczywającym na grobie rodziny Korzeniowskich; wykona! byty uczeń naszej szkoły sztuk pięknych, Myszkowski. Na górnem ramieniu krzyża wyryte słowa: „Pociesz nas i umocnij”— poniżej na czarnym marmurze: „Zygmunt Korzeniowski, nr. 1824 um. 1853”.

(9 Dnia 10 Kwietnia w Piątek 1854 r.

C³) Utwór Ignacego Dobrzyńskiego, wyłącznie na ten smutny obchód napisany.