0542

XII. 9. 10.

ANNA (m. PRZEMYSŁ II); ZOFIA.

529

ostatni wstąpił we wszystkie prawa swego stryja. Do rzędu pretensyj, które w ten sposób przeszły na niego, należało snąć jakieś roszczenie do książąt mazowieckich, a w szczególności do Konrada III, brata Anny, może o resztę niewypłaconej sumy posagowej; z tego powodu Kazimierz cieszyński prowadzi r. 1496 przed sądami krakowskimi proces przeciw Konradowi o wypłatę 600 złotych węg. 0, a w latach 1500 i 1501 ucieka się nawet do egzekucyi na t. z. książęcej kamienicy w Krakowie, należącej do Konrada²]. Szczegóły te potwierdzają pośrednio wiadomość Długosza o małżeństwie Anny z Przemkiem cieszyńskim. W istocie też w dokumencie z r. 1477 ^:i) poświadczoną jest ona jako wdowa po Przemku. Wobec tego mniemanie⁴), jakoby Anna była żoną Michała Zygmuntowica litewskiego, upada samo przez się; wynikło ono tylko z nieopatrznego zużytkowania ustępu z Latop. Bychow.¹). który dotyczy zgoła innej osoby (X 7. 14.), jak niemniej z pomieszania niniejszej księżniczki z Anną, córką Ziemowita IV, która rzeczywiście była żoną Michała (XI. 11.).

Daty zaślubin Anny z Przemysłem dokładnie określić nie można. Przemysł już r. 1491 był zaręczony z Katarzyną Ściborzycką, ale z Anną ożenił się snąć znacznie później, niewątpliwie bowiem w czasie tym jeszcze nawet nie żyła, a jej ojciec, Bolesław IV jeszcze był wtedy nieletnim (XII. 5.); zresztą, jedyna córka, jaka z małżeństwa tego pozostała, Jadwiga, jeszcze w rok po śmierci Przemyśla nazwaną jest w Rocz. Głogow.²) imencula, a dopiero r. 1483 wychodzi za mąż³); ponieważ w czasie tym dać jej należy lat przynajmniej czternaście, a więc urodziny odnieść do r. 1469, przeto wynika stąd, że Anna była żoną Przemyśla co najpóźniej r. 1468.

Ostatni ślad życia Anny spotykamy w dokumencie z 7 lipca 1477 r.⁴). Zmarła tedy po tej dacie; czy wnet po niej, a mianowicie nie później jak r. 1478, jak przyjmują niektórzy⁵), określić nie można; mniemanie bowiem, jakoby już r. 1478 losami jej córki Jadwigi zajmowała się jej stryjenka, polega na nieporozumieniu.

Przemysł II.

Syn Bolka I, księcia cieszyńskiego, książę cieszyński i wielkogłogowski, zmarł 18 marca 1477 r. Zaręczony przedtem z Katarzyną, córką Ścibora Ściborzyckiego ^{6 7}).

io. Zofia.

Geneal. Mazow. Wargoc. ⁿ) i Długosz ¹²) dają Bolesławowi IV córkę tego imienia. Mniemanie ¹³), jakoby się nazywała Ofką (Eulemią), polega na nieopatrznem pomieszaniu jej z siostrą jej ojca, Eufemią, żoną Michała Zygmuntowica litewskiego (XII. 2.).

Oba przytoczone źródła w szeregu córek Bolesławowych kładą Zofią na drugiem miejscu, po Annie (XII. .9.); należy ją tedy uważać za młodszą od niej. Daty urodzin jej dokładniej określić nie można; na wszelki przypadek należy ją uważać za starszą od braci Kazimierza III, Bolesława V i Janusza II, albowiem urodziny tych trzech książąt przypadają na dwa ostatnie lata życia Bolesława IV i na najbliższy rok po jego śmierci (XII. 11—13.). Żyła zatem co najpóźniej r. 1452.

Zmarła po 10 września 1454 r., według Długosza¹⁴) bowiem przeżyła ojca (XII. 3.). Jakie były dalsze jej losy, a w szczególności, czy zmarła jako panna, czy też wyszła za mąż, i za kogo, nie wyjaśnia ani Długosz, ani jakiekolwiek inne źródło.

1

1) Helcel, Starod. prawa poi. pomn. II. nr. 4474. — 2) Ibid. II. nr. 4527. 4537. O książęcej kamienicy por. str.

2

527. — 3) Griinhagen u. Markgraf, Lehens u. Bes.-Ukden Schles. II. 569 nr. 14. — 4) Narbutt, Pisma histor. 300. —

3

5) Narbutt, Pomn. do dziej. Litwy 51. — ²) Script. rer. Siles. X. 39. — 7) Grotefend, Stammtafeln VIII. nr. 7. —

4

Griinhagen u. Markgraf, Lebens u. Bes.-Ukden Schles. II. 569 nr. 14. — ⁵) Grotefend, Stammtafeln VIII. nr. 3 i str.

5

52. — 1°) Ibid. VIII. nr. 3. — H) Narbutt, Pisma histor. 294. — 12) Hist. Pol. V. 189. — 13) Kozłowskiego, Dzieje

6

Mazow. 238 uw. 1 i 318. — 14) Hist. Pol. V. 189.

7

Balzer, Genealogia Piastów.    67