0765

765

W. KS. LITEWSKIEGO.

rygiela, Swidrygała, Wigunta, Andryja, Butawa, wszakoż ze wszystkich na-harziej miłował Jagiełłą, o czem świadczy Kromer w księgach 14, na liście 361.

Po tegoż Jagiełłą po śmierci króla Ludwika, wszyscy panowie i rycerstwo polskie, posły obrawszy, posłali, aby do nich na królestwo przyjechał, a córkę króla Ludwika węgierskiego i polskiego za żonę wziął. Wjechali na zamek dwunastego dnia miesiąca lutego, roku 1386.

Niżli brał ślubu z królewną Jadwigą, wespółek z bracią i z przedniejszymi pany swymi księstwa litewskiego był ocbrzczon czternastego dnia lutego od Bo d zę ty arcybiskupa, wziął imię na chrzcie Władysław, potem wziąwszy ślub z królewną, wszystko litewskie księstwo i żmudzkie, wiecznemi czasy z Polską zjednoczył, czego przysięgą potwierdził.

Drugiego dnia Władysław król nowy do miasta jechał, z wielką uczciwością na majestat od panów wprowadzon, kędy mu Krakowianie i inne miasteczka według obyczaju przysięgali.

W tym czasie mistrz z Krzyżaki Konrad Czelner, wzgardziwszy oną prośbą, jako był od króla i od królowej na wesele proszon przez Demetryusza z Goraja z domu Wręby, zebrawszy wielkie wojsko do Litwy na ten czas wtargnął, gdy książąt w ziemi nie było, wszerz i wzdłuż ziemię popustoszył.

O tem gdy się dowiedział Władysław król, zaraz Jagiełłą i Witułda z Litwą i z Polaki, którzy sami dobrowolnie k’woli królowi nowemu jechali, drugie też za pieniądze do Litwy posłał, sam Jagiełło do Wielkiej Polski jechał, tam wielkie zają-trzenia między Nałęczmi i Grzymałami porównał. Bartłomieja Koźmień-skiego z domu Róża wywołać kazał z ziemie, a dobra jego do stołu swego obrócił i zamek Odolanów.

Na zimę drugiego roku, Władysław.z wielą panów i rycerstwa polskiego spółe-cznie z królową do Litwy jechał, arcybiskupa gnieźnieńskiego i wiele kapłanów i ludzi nabożnych z sobą nabrał, tam sejm uczyniwszy na wielki post, wiarę cbrześciańską rozmnażał, wykorzeniając one bałwochwalstwa, nietylko napominał, albo prosił i upominki dawał, ale też i sam nauczał, gdyż nasi kapłani języka nie umieli, a sam ruski język umiejąc, rozumiał dobrze Polaków.

Potem w Wilnie kościół fundował, do którego wielkie dochody kapłanom nadał, a na pamiątkę Stanisławowi świętemu, a ku czci Bogu Wszechmogącemu, od Bodzęty arcybiskupa był poświęcon, siedm plebanii od króla nadane były, do których królowa wiele ochędóstwa sprawiła.

Cały on rok w Litwie król starając się pilno o rozmnożenie wiary chrześciańskiej strawił, Dobrogosta poznańskiego biskupa z domu Nałęcz do Urbana papieża wyprawił, opowiedając' mu się tak, jako przodkowie jego królowie polscy, posłusznym.

Potem Skiergieła trockie książę brata swego nad Litwą przełożył, zakazawszy, aby Rusakom z katolikami ślubu nie dawano, ażby pierwej Rusin albo Ruska do kościoła rzymskiego przystali; tam kościelne wsi od wszelakich podatków i ucisków książęcych wyswobodził.

Potem jadąc z Litwy do Polski, przez ruską ziemię się obrócił, Piotra wołoskiego wojewodę pod obronę swą przyjął, który był w ono interregnum od Węgrów odstąpił.