KSZTAŁT 1 ROZMIARY ZIEMI 109
określoną przez wzór (04), należy uważać tylko za pierwsze przybliżanie, nie uwzględniające wpływu refrakcji atmosferycznej, który jest dosyć' zmitczny. Z tego też powodu uje popełnimy wielkiego błędu,'gdy przejmiemy, że x ma we wszystkich azymutach wartość jednakową, równą średniej arytmetycznej z dwóch krańcowych wartości, 'które osiąga dla y = 0 i y = 90". Ta -średnia wartość Wypływa z następującego wzoru, który jest też uproszczonym wzorem na x:
x = (115."510 -f 0".1978 cotó $.]/?,. (64'ł,
Wreszcie gdy uważamy ziemię za kulę, we wzorze 04 odpada wyraz, zależny-od szerokości geografa znej, i wprllt.
x= llf>."f)10 fh. Jj4"')
Wzory (p4), wyprowadzone w założeniu, że puujp A znajduje się ma poziomie morza, wymagają sprawdzenia, czy ważne są one też wtedyjjgdy punkt A. wzniesiony jest' na pewną w\ sokość ponad poziom morza; ma to miejsce zawsze, gdy punkt A znajduje się na lądzie. W miejscowości, pokrytej merów ilościami, kąt 7. ulegać może zmianom znacznym, zależnie od konfiguracji terenu. Pomijając te zboczenia lofcalne powierzchni ziemi od kształku geometrycznego, przypuśćmy, że teren jest równy, to znaczy, że gd\ punkt A wzniesiony Jjpst na wysokość s nad poziom morza, to tak samo wzniesioity jest nad poziom morza cały teren, ograniczony 'widnokręgiem.
Jeżeli więc' na poziomie morza punktu A promień krzywizny jakiegoś przekroju pionowego jest r, to w samym punk <-ie A wynosi on
r Ą- s= 1 me%w >
i kąt x wypływa w tym przypadku ze wzoru (y"), gdy w nim zastąpimy me2 przę« s -f -Jest więc
tang y.