9152S7101

§86.

Koń pod prawa protekcją.

Prawodawstwo ludów północy stosując się do pojęć zwyczajów i upodobania narodu, opiekowało się koniem troskliwie. Podług praw Franków salickich, ten ktoby się poważył dosiąść konia albo klaczy bez zezwolenia właściciela, karanym bywał piętnastu solidami złota.

Złodziej konia bojowego u Franka, strasznym podlegał karom. Zabójstwo dozorującego konie pachołka opłacało się wehrgeldem czterdziestu solidów.

U Wisigotów musiał innego dostarczyć konia ten, kto cudzemu koniowi grzywę zepsuł, lub ogon przykrócił.

U Bawarów przystrzyżenie obcemu koniowi grzywy lub ogona, karało się opłatą zupełnej konia wartości.

Howel-Dhu, prawodawca bretoński, przyjął konie pod szczególną ustaw swoich opiekę, tak dalece, że prawem, nawet ceny na nie naznacza, i tak: 14 solidów, jest ceną za źrebię dwu tygniodowe, 48 solidów za roczniaka, 60 za trzylatka niejeżdżonego, 120 za trzylatka wprawionego do wędzidła i wyjeżdżonego, już to do parady, jużto do służby wojennej. Prawo naznaczało też i czas dozwalający kupującemu przekonać się, czy koń był wolnym od wad, dających nabywcy moc, zrzucenia się z kupna.

Trzy dni wystarczać miały na odkrycie koleru, trzy miesiące na rozpoznanie słabości piersiowych, a rok na to, aby się przekonać o nosaciźnie. Każda wada odkryta, dawała prawo do trzeciej części ceny przedażnej, wyjąwszy wad uszu i ogona. Za odsednienie konia najętego naznaczoną była opłata 4 solidów; jeżeli skóra tak zdartą

263