9429
7401

158 LEON ZBYSZEWSK1

wyżej jąder nerwów błędnych i na wewnątrz od korzonków nerwu podjęzykowego.. Przez długi czas umiejscawiano te ośrodki wyłącznie w samym tylko rdzeniu przedłużonym. W przebiegu jednak badań późniejszych, Brown-Sóquard i Langendorff znaleźli, że w niektórych razach, zwłaszcza u zwierząt nowonarodzonych, ruchy oddechowe nie ustają po przecięciu rdzenia przedłużonego, tylko trwają i nadal. W ślad za tern Rokitańsky, Werthei-m e r podali, że nawet u zwierząt dorosłych, jeśli tylko pobudliwość ośrodków nerwowych jest zwiększona, n. p. przez zatrucie strychniną, można obserwować i po przecięciu rdzenia przedłużonego automatyczne ruchy oddechowe. Wnioskowano więc z tego, że prócz kierującej roli, jaką ma ośrodek oddechowy w rdzeniu przedłużonym, istnieją poniżej w rdzeniu pacierzowym ośrodki rdzeniowe, które w wyjątkowych razach, objąć mogą funkcyę pierwszych. Miałyby to być właściwe ośrodki ruchowe dla mięśni oddechowych, a ruchy same przychodziłyby w ten sposób do skutku, że bodziee, który bezpośrednio drażnił ośrodek oddechowy w rdzeniu przedłużonym — a jest nim, jak dalej zobaczymy — skład krwi, wysyła podnietę do ośrodków ruchowych w rdzeniu. I dopiero ztąd wychodzi podnieta dla samych skojarzonych ruchów mięśni.

Nie zawsze zdołamy jednak otrzymać wyniki zgodne z po-wyższem twierdzeniem, to też można na podstawie dotychczasowych badań tylko twierdzić, że ośrodek oddechowy w rdzeniu przedłużonym nietylko kieruje przebiegiem ruchów oddechowych, lecz także jest ośrodkiem ruchowym dla zbiorowej akcyi mięśni oddechowych, a tylko wyjątkowo czynność tę ostatnią przenosi na ośrodki oddechowe drugiego rzędu, znajdujące się w rdzeniu pacierzowym.

Bez względu na to, czy podniety, utrzymujące nieprzerwany tok oddychania, wychodzą z jednego ściśle określonego ośrodka oddechowego, czy też całego szeregu ośrodków, stan czynny tych ośrodków powstaje w nich samych, samoistnie. Czynność ośrodków oddechowych nie jest czynnością odruchową, albowiem trwa wówczas nawet, kiedy odcięto wszystkie nerwy dośrodkowe od rdzenia przedłużonego. A skoro czynność ośrodka oddechowego jest samoistną, automatyczną, należy się zastanowić nad przyczynami, które wywołują i utrzymują stan czynny ośrodków, kierujących oddychaniem.

Ponieważ cały proces oddychania służy do tego, aby w ustroju