9429
7701

FIZYOLOGIA MECHANIZMU ODDECHOWEGO 161

błędnych utrudnia w wysokim stopniu zjawienie się tego bezdechu. Rosenthal otrzymywał bezdech przez wtłaczanie gwałtowne powietrza do płuc, w następstwie czego płuca nadmiernie się rozdymały, co działało jako podnieta na zakończenia nerwów błędnych. To podrażnienie więc miałoby działać hamująco na ośrodek i spowodować stan bezdechu. Badania późniejsze nad wyświetleniem znaczenia nerwów błędnych w oddychaniu, między innemi zwłaszcza Heringa i Brenera, naprowadziły tych autorów do teoryi o autoregu-lacyi ruchów oddechowych, przypisującej nerwom błędnym rolę pośrednika w ruchach oddechowych. Według tej teory bodźcem dla każdego wdechu jest podrażnienie zakończeń nerwu błędnego podczas zapadania się płuc w okresie wydechowym; bodźcem zaś dla wydechu jest podrażnienie zakończeń nerwu błędnego przez rozszerzanie się tkanki płucnej w okresie poprzedniego wdechu. Tę teoryę autoregulacyi ruchów oddechowych nie wszyscy badacze uważają za zgodną z faktami. Albowiem po przecięciu obu nerwów

FIZYOLOGIA MECHANIZMU ODDECHOWEGO 161

Ryc. 75.

Krzywa oddychania u królika. Począwszy od a na prawo krzywa po przecięciu

błędnych nerwów.

błędnych wprawdzie przebieg oddychania zmienia się, następuje zwolnienie i pogłębienie oddechów (patrz rycina 75), jednak oddychanie trwa w dalszym ciągu, a u niektórych zwierząt nietylko przecinanie nerwów błędnych, ale nawet wszystkich dośrodkowych nerwów nie pociąga za sobą żadnych wybitnych zmian w oddychaniu. Oczywiście więc, że jeżeli ośrodek oddechowy może w takich razach dalej być czynnym, to nie można nerwom błędnym przypisać roli pierwszorzędnej w kierowaniu oddychaniem. Z drugiej jednak strony badania Lewandowskiego, Einthovena wykazały istnienie prądów czynnościowych w nerwach błędnych tak po zapadaniu się, jak i po rozszerzaniu się płuc, tak że trudno znowu nie przyznać i nerwom błędnym pewnego znaczenia w regulacyi ruchów oddechowych.

11

Fizyologia człowieka II.