FizykaII21501

209

na, odbijająca fale głosowe znajduje się w takiem od niego oddaleniu, iż'głos odbity, zanim przyjdzie do ucha, przynajmniej

0    33'3 metrów dłuższą drogę odbyć musi, niż głos pierwotny, wtenczas słychać najprzód głos pierwotny, a po upływie Ol sekundy, w którym to czasie ucho bd wrażenia tamtego ocknęło się, przychodzi do niego głos pod ostrym kątem odbity, który ono nieco słabiej, niż pierwotny, słyszy.

Głos nie tylko się odbija od ścian domów, K)d drzew w lasach, od skał w górach, ale także od chmur, jak się o tem na morzu wielokrotnie przekonano Echo może być jedno lub wie-lozgłoskowe, tudzież jedno i wielokrotne. Ono jest jednozgło-skowe, gdy powtarza jeduę, wielozgłoskowe, gdy powtarza wiele zgłosek. Jeżeli w odległości 17 metrów od ściany odbijającej wymawiamy dwie zgłoski w odstępach czasu równych 0-1 sekundy, odgłos pierwszej spływa z wymówioną drugą, a odgłos drugiej przybywa do ucha po jej wymówieniu dopiero o 0'1 sekundy później, dla tego tylko odgłos tej drugiej zgłoski słyszeć możemy. Tak samo z wyrazu trzyzgłoskowego spływa echo pierwszych dwóch zgłosek z dwiema ostatniemi zgłoskami i dla tego słychać echo samej tylko trzeciej zgłoski.

Gdzie więc echo jednozgłoskowe powstaje, tam zawsze z wyrazu wielozgłoskowego tylko ostatnia zgłoska powtarza się wyraźnie. Do powstania dwuzgłoskowego echa potrzebna jest przeto odbijająca ściana w odległości 34 metrów od naszego ucha. Takie echo oddaje każdy wyraz dwuzgłoskowy wyraźnie, a z wyrazu trzyzgłoskowego oddaje tylko dwie ostatnie zgłoski, ponieważ echo pierwszej zgłoski spływa całkiem z trzecią zgłoską, właśnie co wymówioną. Z tego widzimy, że liczba zgłosek w echu zawisła jedynie od odległości ucha od ściany odbijającej.

Echo wielokrotne, t. j. kilkorazowe powtórzenie tego samego głosu, wtedy powstaje, gdy jest kilka ścian odbijających w różnych odległościach od miejsca wyjścia fal głosowych, które po regulamem odbiciu się od nich przychodzą kolejno co 0.1 sekundy do ucha. Jak te wszystkie ściany względem siebie

1    względem miejsca powstania głosu rozłożone być mają, aby echo wielokrotne usłyszeć było można, łatwo oznaczyć, równie jak nie trudno jest pojąć, że echo wielokrotne jedno lub kilko-

Fizyka T. II    27