FizykaII24601

240

«, i ?h_A są liczby drgań dwóch, równocześnie dobytych, tonów w jednój sekundzie, a x,ilość natężonych uderzeń, to jedno ta-

1

kie uderzenie następuje co — sekundy, w którym to czasie ton

%    i    ^rh

pierwszy —, a drugi - drgań wykonywa. W tym samym zaś

W    w

czasie, w którym przez spółdziałame drgań powstaje jedno uderzenie, musi ton wyższy, jak to wyżói okazano, wykonywać o je-

,    n₂    n₁

dno drganie więcój, niż ton niższy, zatem —7 — — • = 1, czyli

a że toń kombinacyjny wskutek prędkiego następstwa takich uderzeń powstaje, więc także liczba drgań jego równa jest różnicy liczb drgania obu tych tonów, z których właśnie powstał. Tak np. ze spćłistnienia tonu zasadniczego i jego tercyi tworzy się druga, niższa oktawa tonu zasadniczego, bo względne liczby drgań tego tcnu i jego tercyi są 4 i 5, zatem liczba drgań ich tonu kombinacyjnego jest = 1. Z tonu zasadniczego i kwinty powstaje, jako ton kombinacyjny, niższa oktawa tonu zasadniczego, bo też tym tonom odpowiadają liczby 2 i 3, a tonowi kombinacyjnemu liczba 1, okazująca połowę drgań tego tonu zasadniczego, do którego liczba drgań 2 należy. Lecz ton kombinacyjny, tym sposobem obliczony, jest tylko najprzedniejszym czyli pierwszym z pomiędzy wielu innych tonów kombinacyjnych, które śię przy tem równocześnie pojawiają. Tak samo bowiem pierwszy powstały ton kombinacyjny i najniższy z onych dwóch razem dobytych tonów dają drugi ton kombinacyjny, a ten znowu z drugim z obu tamtych podobnie ton trzeci, z pierwszym zaś tonem kombinacyjnym ton czwarty i t. d. według następującćj modły:

Tony 'pierwotne.

«1,	i	n2	dają
n2-	-«i,	%
2nx	— ,	n2	V
2nx	— n2, ■		w
	i L	d.

ton kombinacyjny. pierwszy ... n₂ — n₁

drugi......2n_x — n₂

trzeci.....2n$ — 2n_x

czwarty . .. 3n_x — 2n<_A. i t. d.

Powyż sze tłumaczenie tonów kombinacyjnych potrzebuje jednak pewńćj jeszcze modyfikacyi, jak to Hehnholtz w spomnionem

1

\