FizykaII34201

336

336

§ 55. Wpływ załamania światła w wodzie i powietrzu na pozorne miejsce przedmiotu. Z praw załamywania się, światła tłumaczymy rozliczne zjawiska w przyrodzie, które nietrudno w każdym razie uzmysłowić rysunkiem. Ryby w wodzie, a nawet same dna wód zdają, się być od powierzchni mniej oddalone, niż są rzeczywiście; laska prosta, wepchnięta jednym końcem do czystej wody ukośnie, wydaje się być do góry złamaną i trochę zakrzywioną, a linia na papierze, nakryta w części szklanną taflą, zdaje się być na brzegu szkła wysunięta z miejsca swego. Jeżeli włożywszy monetę m (Fig- 178) w nieprzezroczyste naczynie i stanąwszy w takiej odległości od niego, aby jej na dnie widać nie było, oko nie zmieni swego stanowiska, a do naczynia każe się nalać czystej, wody aż po w', zaraz moneta się okazuje, jak gdyby całe dno naczynia do góry podniesione zostało Promienie bowiem, które pierwej brzeg b naczynia wstrzymywał, występując w punktach i, i z wody w powietrze, załamują się wniem od prostopadłej padania tak, iż do oka w punkcie a dostać się mogą i tam widzenie podniesionej niejako monety n sprawiają. Dla oznaczenia miejsca, w którem w ogóle jasny punkt A (Fig. 179) pod wodą okazuje się oku 00', nad jej

powierzchnią w powietrzu będącemu, potrzeba uwzględnić razem wszystkie te promienie, które wyszedłszy z wody dostają się do źrenicy oka O' O. Takim promieniem jest najprzód AH, który tworząc z prostopadłą p^a" dania PQ kąt padania ABP, załamuje się od tej prostopadłej i bierze kierunek HO, tudzież promień AU' tworzący z prostopadłą padania P'Q/ kąt AfPP' i występujący w powietrze pod kątem załamania Q 'IB O' w kierunku W O'. Te dwa załamane promienie, niejako ostatnie na przecięciu światła ostrokręgowego, które dostaje się do okaz pun-