Magazyn6

3601

128

AMERYKA ŁACIŃSKA

ścisłego przestrzegania konstytucji, lecz parlament tak nadużywał swych wpływów, że opinja publiczna woli arbitralność dyktatora od bezładu parlamentarnej tyranji. Rządy jednostek bez niezależnej kontroli parlamentarnej pociągają za sobą fatalne nieraz skutki dla finansów państwowych, widocznie jednak istnienie silnej władzy jest potrzebne w warunkach tamtejszych, a społeczeństwo dzięki temu może się oprzeć elementarnej anarchji krajów, stojących jeszcze na bardzo prymitywnym stopniu rozwoju. Poza walką o władzę wzmaga się jeszcze walka klasowa. Prole-tarjat napływowy, jak i tubylczy, podniecany przez demagogów, nabierać zaczyna coraz bardziej Świadomości odrębności rasowej, głównie w Meksyku i na wybrzeżach oc. Spokojnego, gdzie element indyjski jest bardziej zwarty i gdzie dawny feodalizm białych przeciwstawiał się od wieków upośledzonym i wyzyskiwanym tubylcom. Położenie to jest umiejętnie wyzyskiwane przez propagandę komunistyczną, rozjątrzającą świadomie uśpiony nacjonalizm, który służy walce klasowej w imię haseł i metod idących na świat cały z Moskwy. Ameryce łacińskiej brak jeszcze harmonijnej struktury społecznej i ducha obywatelskiego, co jest spowodowane w dużej mierze wybujałym indywidualizmem rasy hiszpańskiej, który, nie umiejąc się poddać zbiorowej dyscyplinie, prowadzi do kultu jednostek i w rezultacie do tyranji.

5. Stosunek Ameryki łacińskiej do Ligi Narodów. Opinję publiczną w tej sprawie można podzielić na tych, którzy pragną zupełnego oderwania od L. N. w obawie zamieszania w zagadnienia obcej Ameryce polityki europejskiej, i na tych, którzy w przeciwieństwie do tamtych mają nadzieję, że należenie do L. N. uwolni Amerykę łacińską od więzów Unji Panamery-kańskiej, uważanej za narzędzie hegemonji Stanów Zjednoczonych A. P. Istnieje jeszcze pośrednia tendencja, pragnąca uzgodnienia działalności obu organizacyj, by móc przez to zapewnić tak Europie, jak i Ameryce, a nawet całemu światu bezpieczeństwo i pokój przez zgodną współpracę wszystkich państw wchodzących w skład tak Ligi Narodów, jak i Unji Panamery-kańskiej. Dotychczas jednak udział państw Ameryki łacińskiej w L. N. nie dał jeszcze pozytywnych rezultatów, choćby z tego powodu, że w okresie powojennym L. N. była zaprzątniętą przedewszystkiem sprawami związanemi z likwidacją wojny światowej i wykonaniem traktatów pokojowych. Obecnie na 20 państw Ameryki łacińskiej tylko 15 jest czynnymi członkami L. N. I tak np. Argentyna nie bierze udziału w L. N„ Brazylja wystąpiła w 1926 r., a Meksyk został członkiem dopiero w r. 1932, czyli trzy największe państwa Ameryki łacińskiej stoją zdała od L. N. Przyczyny tego były różne: niedostateczna powszechność L. N., zapoznanie zasady zupełnej równości między członkami, nieuwzględnienie postulatów co do odpowiedniej reprezentacji Ameryki łacińskiej w charakterze stałych członków Rady L. N. To są przyczyny o charakterze zasadniczym i prestiżowym, najważniejszą jednak jest nienale-żenie do L. N. Stanów Zjednoczonych, bez których udział Ameryki, jako całości, w powszechnej organizacji i gwarancji pokoju jest małowartościowym. Stosunkowo liczny udział w pracach L. N. przedstawicieli Ameryki łacińskiej (do 1930 r. 3 przewodniczących ogólnych zebrań L. N. i 10 członków Rady) był raczej dowodem uznania dla poszczególnych osobistości. Przytem pewną trudność odegrała interpretacja par. 2r Paktu L. N., stojącego w pewnej sprzeczności z doktryną Mon-r o e’g o, która mogła utrudniać interwencję L. N. w sprawach amerykańskich. Niemniej L. N. odegrała czynną rolę w zatargu między Boliwją a Paragwajem o te-rytorjum Chaco (1926), który dzięki interwencji Rady L. N. został poddany arbitrażowi Konferencji Panamerykańskiej i w 1935 r. pomyślnie załatwionym. Jeżeli z wyżej wyłuszczonych powodów udział Ameryki łacińskiej w działalności politycznej L. N. byl ograniczony, to podkreślić należy wartość współpracy poszczególnych przedstawicieli Ameryki łacińskiej w ogólnych pracach L. N., jak w kwestjach ekonomicznych, finansowych, monetarnych, prawniczych i humanitarnych, przytem w Sekretarjacie L. N. pracują obywatele Am. łacińskiej i w ten sposób cele i ideały L. N. coraz bardziej popularyzują się w tej części świata, wytwarzając stały łącznik ideowy między Europą a Nowym Światem.

6. Stosunek Ameryki łacińskiej do Stanów Zjednoczonych A. P. Stosunki między łacińską a anglosaską Ameryką polegały zawsze na solidarności geograficznej,