Magazyn6
4101

333

BANKI

ny, wynoszący co najmniej dwudziestą część listów zastawnych i obligacyj w obiegu, stanowi dodatkową gwarancję tych zobowiązań.

Pierwotny kapitał, wynoszący 25 milj. fr., był wielokrotnie podwyższany i wynosi obecnie 300 milj. fr. Nadzór państwowy, wykonywany przez ministra skarbu, przejawia się przedewszystkiem w nominowaniu Gubernatora i obu jego zastępców. Poza tern dokonywana jest szczegółowa kontrola działalności i ksiąg instytucji przez urzędników ministerstwa skarbu.

Obok Gubernatora, kierującego bieżącym interesem, władzami spółki są: Rada Nadzorcza, składająca się z 20—23 członków i Walne Zgromadzenie Akcjonarjuszów.

c) operacje Credit Foncier de France. Instytucja udziela pożyczek hipotecznych, zabezpieczonych w granicach % szacunku nieruchomości ziemskich lub miejskich, a V* szacunku winnic, lasów lub innych plantacyj. Wykluczone, jako zabezpieczenie, są hotele, teatry, wogóle nieruchomości, nie przynoszące stałego dochodu, nie wymagają natomiast zabezpieczenia hipotecznego pożyczki komunalne. Kapitały na finansowanie akcji pożyczkowej uzyskuje Credit Foncier ze sprzedaży swoich obli-_fiacyj. Obligacje te zabezpieczone są w pierwszej linji odrębną masą pożyczek hipotecznych, lub odrębną masą pozy czek komunalnych.

Crćdit Foncier korzysta za każdoczesnem zezwoleniem rządu z przywileju emitowania tych papierów w formie premjowej. Suma obligacyj w obiegu nie może przekraczać każdoczesnej sumy niespłaconych pożyczek. Oprocentowanie pożyczek nie mc> przekraczać o więcej, jak 0,6%, względnie 0,45% przy pożyczkach komunalnych, rentowności obiegających emisyj w chwili udzielenia pożyczki. Oprocentowanie emisji wahało się od 2,6% do 7%.

Obok int( resu długoterminowego uprawia Credit Foncier de France także pewne rodzaje zwykłego interesu bankowego (depozyty, kredyty lombardowe, dyskonto, skup bonów skarbowych) i ta jego działalność uległa znacznemu rozszerzeniu w okresie powojennym.

Stan pożyczek, udzielonych przez Credit Foncier, który wynosił w roku 1867 — 741 milj. fr., wzrósł do 9360 milj. fr. w roku 1927, a do 17895 milj. fr. w końcu roku 1934- Credit Foncier stał się wzorem dla organizacji nowego typu instytucvj kredytu długoterminowego, t. zn. banków hipotecznych we wszystkich innych krajach, również w Niemczech.

2. Banki hipoteczne w Niemczech. Podczas, gdy Ziemstwa miały na celu zaspokojenie potrzeb kredytowych stanowo ograniczonej ilości swych członków, to banki hipoteczne obliczone były na wyprodukowanie zysku przez pośrednictwo między osobą, chcącą ulokować swoje kapitały, a oferującą odpowiednie zabezpieczenia osobą, poszukującą kredytu.

Ustawa niemiecka definjuje bank hipoteczny, jako spółkę akcyjną, której celem jest udzielanie hipotecznie zabezpieczonych pożyczek i wydawanie na tej podstawie zobowiązań dłużnych. Poza różnicą, wynikającą z kupieckiego cha.aki.eru banków hipotecznych, różnią się one od ziemstw przedewszystkiem posiadaniem kapitału, który stanowi dodatkową gwaiancję zabezpieczonych hipotecznie obligów i zastępuje solidarną odpowiedzialność członków ziemstw. Zwiększone zapo^łrzebowanie kapitałów długoterminowych, jakie zaczęło dawać się odczuwać wszędzie koło połowy XIX wieku, nie mogło znaleźć zaspokojenia z dotychczasowych źródeł. Intensyfikacja uprawy roli, a przedewszystkiem rozwój i rozbudowa miast, postępujące równolegle do rozwoju przemysłu — wymagały stworzenia nowych form instytucyj finansowych, mogących dostarczyć tym działom gospodarstwa dostatecznych kapitałów. Kapitały, lokowane w prywatnych hipotekach, które dotychczas kryły zapotrzebowanie, nietylko się nie zwiększyłv. lecz przeciwnie, wypowiadano je, a zwolnione sumy lokowano w przemyśle.

Próby posługiwania się ziemstwami celem pokrywania trgo nowego zapotrzebowania kapitałów zrealizowano w ograni czonym zakresie tylko odnośnie do chłopskich gospodarstw ziemskich; ten typ instytucji finanrowej, zrzeszającej osoby, poszukujące kredytu i pracującej ciężko i biurokratycznie, nie nadawał się jednak do różnorodnych i wymagających szybkiego zaspo kojenia potrzeb kredytowych.

W owym czasie powstawały inne instytucje, które scharakteryzować możnaby, jako zrzrszenia kapitalistów (towarzystwa akcyjne), poszukujące lokaty kapitałów i pracujące według zasad handlowych,