Magazyn6
1801

CŁA

710

Wysokość ceł dla poszczególnych rodzajów towarów jest określona w taryfach celnych.

Taryfa celna przywozowa może być ustanowiona w drodze ustawy lub rozporządzenia o mocy ustawy, zmiany w tej taryfie władna jest wprowadzać Rada Ministrów. Upoważnienie dla Rady Ministrów do wprowadzania zmian w taryfie celnej przywozowej podyktowane zostało koniecznością zapewnienia taryfie celnej pewnej elastyczności i możności dostosowania jej do nowych, ciągle zmieniających się w arunków w handlu międzynarodowym. Taryfę celną wywozową wydaje Minister Skarbu w porozumieniu z Ministrami Przemysłu i Handlu oraz Rolnictwa i Reform Rolnych.

W razie, gdy jakieś państwo traktuje gorzej polskie towary i polskie środki przewozowe, aniżeli towary i środki, pochodzące z innych państw, wówczas towary tego państwa mogą być obłożone cłami od-wetowemi, noszącemi charakter represyjny.

W państwach o walucie zdeprecjonowanej wywóz jest zazwyczaj silniejszy, aniżeli przywóz, gdyż waluta zdeprecjonowana działa poniekąd jako premja wywozowa, bowiem eksporter wzamian za towar otrzymuje walutę silną; także stosunek cen towarów, które w kraju o zdeprecjonowanej walucie kształtują się niżej, aniżeli w kraju

0    walucie stałej, wpływa na wzmożenie wywozu. Również niektóre państwa popierają eksport przez stosowanie premij eksportowych (dopłat) lub innemi sposobami ułatwiają swym towarom konkurencję, szkodliwą dla wytwórczości krajowej. W tych przypadkach cła, których wysokość obliczona została w warunkach normalnych, mogą się okazać niedostateczne-mi dla ochrony wytwórczości krajowej

1    wówczas celem zapewnienia należytej ochrony na towary pochodzące z takich państw mogą być nakładane cła dodatkowe.

Do nakładania ceł odwetowych i dodatkowych uprawniona jest Rada Ministrów.

8. Taryfa celna przywozowa. Taryfa celna przywozowa z 1932 r. jest pierwszą taryfą celną własnej konstrukcji, dostosowaną do zmienionych warunków ekonomicznych i odpowiadającą istotnym potrzebom gospodarczym kraju. Poprzednie dwie taryfy celne z lat 1919 i 1924 oparte były na wzorze taryfy celnej rosyjskiej z 1903 r., choć już znacznie odbiegały od pierwowzoru przez rozbudowę niektórych działów taryfy.

Taryfa celna z 1932 r. różni się zasadniczo od taryf poprzednich. Pierwszą i najistotniejszą może różnicą jest przyjęta w taryfie celnej z roku 1932 zasada dwukolum-nowości stawek celnych; w poprzednich taryfach celnych prowadzony był system jednokolumnowych stawek celnych. System dwukolumnowy stawek celnych, stosowany przez niektóre kraje europejskie i przyjęty do nowej taryfy celnej, polega na tern, że przy każdym towarze podane są dwie stawki celne, przyczem jedna stawka jest wyższa od stawki drugiej. W taryfie celnej z 1932 r. stawki zawarte w kolumnie pierwszej są wyższe (z nielicznemi wyjątkami) o blisko 25% od stawek, zawartych w kolumnie drugiej. Stawki kolumny pierwszej (stawki wyższe) stosuje się do towarów, pochodzących z państw, z któremi nie zostały zawarte umowy handlowe, względnie które, pomimo zawarcia takiej umowy, nie wprowadziły jej w życie. Natomiast stawki kolumny drugiej (stawki niższe) stosowane są do towarów, pochodzących z krajów, z któremi zostały zawarte umowy handlowe, względnie umowy, wykluczające lub ograniczające stosowanie stawek kolumny pierwszej (stawek wyższych). System ten przez obciążenie wyższem cłem towarów, pochodzących z państw nietraktatowych, ma na celu po-prostu zachęcenie państw, zainteresowanych w eksporcie towarów do Polski, do zawarcia z Polską umowy handlowej.

Dalszemi różnicami, zachodzącemi między taryfą celną z 1932 r. a taryfami z lat 1919 i 1924 jest ich budowa, układ taryfy celnej i stopień ochrony celnej.

Taryfy celne z lat 1919 i 1924, w swej budowie oparte na wzorze taryfy rosyjskiej z 1903 r., dostosowanej do warunków eko nomicznych rosyjskich, okazały się niedostateczne dla potrzeb życia gospodarczego Polski; nie uwzględniały ponadto postępów w nauce (np. w dziedzinie techniki, chemji). Charakterystyczną cechą tych taryf było stosunkowo małe zróżniczkowanie towarów ; zawierały one 217 pozycyj, z których wiele podzielonych było jeszcze na poddziały (punkty, litery, uwagi); ogółem stawek było około 1900.

Taryfa celna z r. 1932, co do budowy oparta została na wzorze międzynarodo-