Magazyn6I901

495

GÓRNICTWO I HUTNICTWO

„podlegających woli górniczej" ma jedynie znaczenie teoretyczne.

Istnieje projekt, aby w pow. kieleckim oraz w położonych na prawym brzegu rzeki Kamiennej częściach powiatów ilżańskiego i opatowskiego przenieść wszystkie minerały, należące do kategorji „podlegających woli górniczej ‘, do kategorji „zastrzeżonych na rzecz państwa".

Prawo górnicze nie zajmuje się sprawą własności żywic ziemnych (ropy naftowej, wosku ziemnego etc.).

Przestrzeń, w której granicach została nadana własność górnicza, nazywa się „polem górniczem". Powierzchnia jego obejmuje normalnie do 250 ha; jeżeli jednak odkrycia dokonano zapomocą robót poszukiwawczych od powierzchni na głębokości od 500 do 750 m, to obszar pola górniczego może być powiększony do 500 ha, a jeżeli głębokość punktu odkrycia przewyższa 750 m, to obszar pola górniczego może być zwiększony do 800 ha.

Pole górnicze jest pod względem prawnym nieruchomością i musi posiadać własną księgę gruntową, względnie kartę gruntową (zależnie od miejscowych przepisów dotyczących ksiąg gruntowych).

Akt nadania własności górniczej nie jest aktem fakultatywnym, zależnym od swobodnego uznania władzy górniczej, ale aktem obligatoryjnym, to znaczy, że jeżeli zgłaszający uczyni zadość przepisom prawa górniczego, to otrzymuje własność górniczą. W razie zbiegu kilku zgłoszeń decyduje

0    pierwszeństwie data złożenia zgłoszenia w okręgowym urzędzie górniczym, a jeżeli zgłoszenie zostało złożone w ciągu 14 dni od daty odkrycia, to pierwszeństwo tego zgłoszenia liczy się od daty odkrycia.

Prawo własności górniczej obejmuje nietylko wyłączne uprawnienie do eksploatacji nadanych minerałów, ale i uprawnienie do korzystania z pewnych służebności na własności gruntowej (zajęcia gruntów dla celów eksploatacji kopalni

1    urządzeń pomocniczych, a w szczególności środków komunikacyjnych, korzystania z wód i brania piasku dla celów podsadzkowych). Korzystający ze służebności obowiązany jest wynagradzać za nie właściciela, względnie posiadacza gruntu, przy-czem za zajęcie gruntu powinien płacić wynagrodzenie w wysokości równej podwójnemu dochodowi z zajętego gruntu. Wynagrodzenie oznacza prowizorycznie okręgowy urząd górniczy, a ostatecznie sąd.

Jeżeli grunt zajęty jest dłużej niż 3 lata, to właściciel gruntu ma prawo domagania się, aby zajmujący go nabył go na własność za cenę równą podwójnej wartości gruntu w chwili zajęcia. Prawa tego może właściciel gruntu dochodzić na drodze sądowej.

Jeżeli właściciel pola górniczego nie eksploatuje go, a eksploatacja leży w interesie publicznym, to jego własność górnicza może ulec zniesieniu stosownie do szczegółowych przepisów działu VIII praiwa górniczego.

Eksploatacja górnicza powinna być dokonywana pod kierownictwem osób posiadających przepisany przez prawo cenzus: akademickie wykształcenie górnicze 1 3-letnią co najmniej praktykę dla zakładów górniczych i działu robót górniczych, średnie wykształcenie techniczne i roczną praktykę dla kierowników innych działów. W zakładach górniczych mniejszych, prowadzonych w warunkach mniej niebezpiecznych, minister może zezwolić na objęcie kierownictwa zakładu lub kierownictwa działu robót górniczych osobom, które ukończyły średni górniczy zakład naukowy i mają 6-letnią praktykę, w tern 4-letnią w dziale robót górniczych. Minister Przemysłu i Handlu w drodze rozporządzenia, wydanego na podstawie art. 127 ust. 2 prawa górniczego, przelał na wyższe urzędy górnicze uprawnienie do udzielania takich ulgowych zezwoleń, o ile chodzi o kopalnie odkrywkowe, o kopalnie rudy bez względu na system odbudowy oraz o kopalnie minerałów przynależnych do gruntu, ale podlegających nadzorowi władz górniczych ze względu na to, że eksploatacja ich odbywa się zapomocą robót podziemnych. Osoby dozoru ruchu powinny mieć średnie wykształcenie techniczne. Wszelako na stanowiska dozorcze o malej odpowiedzialności wystarcza udowodnienie przed okręgowym urzędem górniczym praktycznego uzdolnienia.

Od wszystkich osób personelu kierowniczego i dozorczego wymagane są: obywatelstwo polskie, znajomość języka polskiego w słowie i piśmie oraz nieskazitelność obywatelska. Minister Przemysłu i Handlu może dopuścić cudzoziemców do objęcia stanowisk kierowniczych lub dozorczych.

Plany pól górniczych i robót górniczych powinny być wykonywane przez mierniczych