Magazyn6I501

491

GÓRNICTWO I HUTNICTWO

M

*

gowerrru ma b. wydajne pole gazowe w Da-szawie, położone na północ od m. Stryja, a więc w stosunkowo znacznera oddaleniu od Karpat.

Pole gazowe w Daszawie, odkryte w r. 1924, należy do najwydajniejszych i najwięcej obiecujących na przyszłość. W 1924 roku nawiercono tu w otworze Piłsudczyk I sp. akc. Gazolina w głębokości zaledwie 740 m gazy ziemne w ilości tak wielkiej, że przy pomocy istniejących na kopalni urządzeń nie można było zamknąć gazu. Dopiero po miesiącu zdołano zmontować odpowiednio silne urządzenie (t. zw. głowicę), ujmujące gaz. Jaka ilość gazu wypłynęłaby przy wolnym wypływie, nie zdołano zbadać. Teoretycznie obliczona ilość wynosiła około 500 m^s na minutę. Był to jeden z najwy daj niej szych otworów gazowych w Polsce — można go śmiało porównać z najwięk-szemi tego rodzaju otworami w Ameryce.

W 1925 r. odwiercono w Daszawie drugi otwór Daszawa I z bardzo dobrym wynikiem, a w 1927 r. nastąpiło dowiercenie trzeciego otworu na polu daszawskiem Księże Pole I, gdzie uzyskano w głębokości 666 m produkcję gazu w ilości przeszło 50 m* na minutę. Ponieważ otwór ten jest oddalony o przeszło 2¹/, km od poprzednio dowierconych otworów, wskazało to na znaczną rozległość pola daszawskiego i otworzyło szerokie widoki dla rozwoju przemysłu gazowego.

Kilkanaście otworów, wykonanych na terenach daszawskich w ciągu 12 lat, wykazało niezbicie, że mamy tu do czynienia z bardzo bogatem, lozległem, regularnie i płasko przebiegającem złożem o wielkiej zdolności produktywnej. Obszar ten wydał w tym okresie przeszło 1,2 miljarda metrów sześciennych gazu, a ilość otworów w tym rejonie dochodzi obecnie do 20.

Eksploatacja pola daszawskiego pozwala dotąd jedynie na niezupełną ocenę wartości i wydajności złóż gazowych, stwierdzonych w tym rejonie. Nieznana jest dotychczas pełna miąższość strefy daszawskiej, nie została ona bowiem jeszcze w całej głębokości przewiercona. Zasiąg eksploatowanego pola jest dotychczas stosunkowo nieznaczny (zaledwie około 5 km na długość i 1 km na szerokość). Jednak na polstawie wyprodukowanych ilości gazu oraz zachowania się rozkładu ciśnień w złożu można uzyskać pojęcie o wartości i rezerw ach pola daszawskiego Teoretycznie obliczone zapasy gazu ziemnego na tej przestrzeni (5 km*) wynoszą ok. 4 miljardów metrów sześciennych, dotyczy to zaledwie małej części pola gazowego, ponieważ zasiąg pól gazowych w tym rejonie jest niewątpliwie znacznie rozleglej szy.

Strefa gazowa Daszawy rozciąga się niewątpliwie na szerokiej przestrzeni. Rejon Kałusza, w którym stwierdzono obecność złoża gazowego, stanowi analogję ze strefą daszawską; stwierdzono także dane co do występowania gazów w Oparach (na połnoc od Drohobycza).

Również na dalszych krańcach przedgórza stwierdzono gazy ziemne. Otwór poszukiwawczy sp. akc. Pionier w okolicy Kosowa stwierdził gazy w głęb. ok. 200 m, a w Zdżarach (ok. Tamowa) napotkano także wyraźne ślady gazów ziemnych

Należy wkońcu zaznaczyć, że podane w tab. 13 dane statystyczne o produkcji gazów ziemnych nie przedstawiają całej zdolności produkcyjnej polskich obszarów gazowych, gdyż produkcja pól gazowych jest sztucznie powstrzymywana ze względu na niedostateczny rozwój budownictwa gazociągowego (obszar Daszawy) lub zupełny brak gazociągów (Bitków). Dopiero w ostatnich latach poczyniono w tym kierunku postępy i wybudowano gazociągi do Moście (obszar jasielski), do Lwowa, Cho-dorowa, Morszyna (Daszawa). Rok 1937 przynosi w tym względzie początek rozprowadzenia gazów ziemnych na znaczne odległości, zaczyna się bowiem budowa wielkiego gazociągu z Roztok przez Sandomierz do centralnego rejonu przemysłowego (Skarżysko—Radom) o łącznej długości ok. 300 km.

4. Prudukcja gazoliny i t. zw. skroplonego gazu. Gazy pochodzące ze złóż karpackich (Borysław, Jasło-Krosno, Bitków) są to gazy z reguły „mokre", czyli zawierające węglowodoiy cięższe, nadające się do skraplania w celu otrzymania płynnego mate-rjału t. zw. gazoliny (czyli lekkiej benzyny o c. g. 0,650—0,700). Tab. 14 przedstawia statystykę przerobionego gazu i wyprodukowanej gazoliny w latach 1927—1936. W r. 1936 przerobiono ok. 263 milj. m* gazu i uzyskano prawie 40 tys. tonn gazo ■ liny. Większość produkcji gazoliny dostarcza rejon Borysławia.

Wydoby wanie gazoliny z gazów odbywać się może rozmaitemi sposobami; Sposób kompreoyjny polega na sprężaniu gazu do