553
LIPIŃSKI EDWARD — LIST FRIEDRICH
L. urodził się w 1888 r. w Nowem Mieście nad Pilicą. Ukończył gimnazjum Wojciecha Górskiego. Studja ekonomiczne odbył w Wyższei Szkole Handlowej w Lipsku, oraz na Uniwersytecie w Zurychu. Od 1928 r. Dyrektor Instytutu Badania Kon-junktur Gospodarczych i Cen. Od 1923 r. prowadzi zlecone wykłady w Szkole Głównej Handlowej. Od 1930 r. jest profesorem zwyczajnym ekonomji politycznej w Szkole Głównej Handlowej, a w r. 1937/38 prorektorem w tejże szkole. Od roku 1931 wiceprezes, a od roku 1934 prezes Towarzystwa Ekonomistów i Statystyków Polskich i Redaktor „Ekonomisty". Rzeczywisty członek Międzynarodowego Instytutu Statystycznego i Towarzystwa Ekonometrycznego.
Ogłosił: Inspekcja pracy. 1915. — Teorje ekonomiczne Erazma Majewskiego, „Przedświt" 1917. — Indeks cen hurtowych, „Kwartalnik statystyczny" 1921. — Badania zmian cen, „Ekonomista" 1922. — Cła socjalne, „Ekonomista" 1926. — Konjunk-tura gospodarcza Polski w latach 1924— 1927. Praca zbiorowa 1928. — Konjunktu-ra rolna i konjunktura przemysłowa, „Rolnictwo" 1929. — Uwagi o kryzysie, „Ekonomista" 1931. — Z problemu gospodarczego wzrostu. 1929 — Inwestycje konsum-cyjne i inwestycje produkcyjne. Prace Instytutu Badania Konjunktur Gospodar
czych i Cen. 1932. — Bilans płatniczy i kurs waluty, „Ekonomista" 1933. —
Problemat transferu, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny" 1933. — Nakręcanie konjunktury, „Ekonomista" 1934.
— Kilka aktualnych tematów z polityki
konjunkturalnej, „Ekonomista" 1935. —
Der Begriff der Investitionsnachfragekurve, „Beitrage zur Konjunkturlehre". Hamburg 1936. — Wpływy popytu na kształtowanie się cen produktów rolnictwa, „Ekonomista" 1936. — Deflation ais Mittel der Konjunk-turpolitik. Jena 1936. — Nożyce cen. Dodatek do „Konjunktury Gospodarczej" 1937.
— Znaczenie budownictwa w życiu gospo-darczem kraju. 1937. — Konjunktura, „Encyklopedja Nauk Politycznych" 1938.
L. urodził się 6. VIII. 1789 r. w Reutlin-gen (Wirtembergja) jako syn garbarza. Do 14-tego roku życia uczęszczał do gimnazjum, następnie praktykował w zawodzie garbarskim, wreszcie od r. 1806 był pisa rzem w urzędzie miejskim w Blaubeuren. W r. 1813 został przeniesiony doTiibingen, gdzie pracował już w urzędzie państwowym. Odtąd piął się po stopniach karjery urzędniczej coraz wyżej i stale pracował nad sobą, oddając się z zamiłowaniem studjom nad zagadnieniami gospodarczemi i administracyjnemu
Politycznie był zdecydowanym liberałem i skoro doszedł do władzy liberalny rząd Wangenheima został L. powołany do współpracy w reformie administracji Wirtem-bergji, w r. 1817 zaś powierzono mu katedrę nauki administracji państwowej na nowo utworzonym wydziale gospodarstwa państwowego na Uniwersytecie w Tiibin-gen. W tym okresie konkurencja towarów angielskich z powodu rozczłonkowania cel nego Niemiec powodowała upadek przemysłu niemieckiego. L. uważał, że aby temu zapobiec, należy stworzyć wspólną granicę celną dla całych Niemiec i ustanowić wysokie cła, aby umożliwić powstanie i okrzepnięcie przemysłu niemieckiego, umożliwiając mu konkurencję z angielskim. Dla propagandy swych myśli założył Powszechne Stowarzyszenie Przemysłowców i Kupców Niemieckich. W pracę tę wkładał dużo zapału i zasypywał wszystkie rządy memorjałami, które nie wywierały jednak większego skutku. Ta żywa działalność spowodowała, że został usunięty z katedry w roku 1819. Odtąd poświęcił się już tylko pracy w stworzonym przez siebie związku.
W r. 1820 został wybrany w rodzinnem mieście Reutlingen do izby poselskiej Wir-tembergji. Zamieszał się jednak w sprawy polityczne i za głoszenie niedozwolonych w Niemczech zasad liberalizmu politycznego w r. 1822 został skazany na 10 miesięcy więzienia. W obawie przed uwięzieniem uciekł do Francji. Nie mogąc jednak znaleźć odpowiedniego zajęcia, wrócił w r. 1824 i został zamknięty w twierdzy w Asperg. Następnie, wypuszczony wza-mian za obietnicę opuszczenia granic kraju, udał się do Stanów Zjednoczonych A. P. Znalazłszy przypadkowo duże pokłady węgla, założył spółkę, której otrzymał część udziałów. Wolny więc od kłopotów finansowych zajął się studjowaniem stosunków amerykańskich, które były wówczas dość podobne do niemieckich. W r. 1830 powrócił do ojczyzny. W czasie tym w Niemczech doj-
36
Encyklopedja nauk politycznych.