Magazyn66001

556

LITWA

Struktura społeczna L. tkwi głęboko swe-mi korzeniami w zawodzie rolniczym, w którym zatrudnionych jest 83,7% ludności; 7,8% z ogółu zatrudnionych przypada na przemysł i handel wraz z transportem 1 komunikacją, reszta to administracja i zawody wolne.

4.    Rolnictwo. Rolnictwo i jego działy są prawie wyłączną podstawą życia gospodarczego na L., gdyż 46% zajmuje ziemia orna, 14% przypada na łąki, 11,3% na pastwiska, 15,9% stanowi przestrzeń pokryta lasem, 3,6% zajmują sady i ziemia pod zabudowaniami, reszta przypada na wody, nieużytki i t. p. Daje to ogółem 2 800 000 ha ziemi ornej, będącej w uprawie.

Wśród uprawianych zbóż podstawowe znaczenie posiada żyto, (zbiór w 1934 r. 6688000 q), kolejne miejsce owies — (3 798 000 q); stopniowo wzrasta znaczenie uprawy pszenicy (2851000 q), poważne także stanowisko zajmuje jęczmień — (2 539 000 q). Na uwagę zasługują również zwiększające się ciągle plony buraka cukrowego, duże ilości ziemniaków wreszcie charakterystyczna dla terenów L. uprawa lnu, w którego produkcji zajmuje L. imejsce trzecie w świecie po Z. S. R. R. i Polsce, dostarczając w ostatnich latach ok. 300 000 q rocznie tego surowca. Pewne znaczenie posiadają także konopie, oraz rośliny strączkowe, wreszcie dość rozpowszechnione są sady owocowe.

5.    Hodowla. Duża ilość łąk i pastwisk, chwiejność co do wysokości zbiorów roślin zbożowych, uzależniająca się od czynników klimatycznych, a wreszcie konjunktura wywozowa skłania L. ku intensywnej hodowli. W r. 1935 ilość inwentarza hodowanego wynosiła : bydła rogatego 1 311 850 sztuk, nierogacizny 1 257 970 sztuk, koni 579 390 sztuk i owiec 1 304 140 sztuk, ponadto poważne znaczenie posiada także hodowla drobiu, dochodząca liczby 4 miljonów sztuk. Gospodarka hodowlana na Litwie wykazuje systematyczny rozwój zarówno co do ilości hodowanego inwentarza, jak i co do jego jakości. Cechuje ją wielka dbałość o uszlachetnienie rasowe.

6.    Gospodarka leśna. Poważnem bogactwem L. jest jej szata leśna, która w pierwszych latach XX w. na obecnym terenie wynosiła jeszcze 26,4% ogólnego obszaru. Rabunkowa gospodarka okupantów, zkolei intensywny wywóz w ostatnich 18 latach obniżył ten stan do 15,9%. Obecnie całokształt gospodarki leśnej spoczywa w ręku państwa, pozostawiając zaledwie 3% lasów we władaniu prywatnem. Największe tereny leśne leżą na południu i wschodzie L. Drzewostany składają się z lasów mieszanych, w których 69% wynoszą drzewa iglaste, jak świerki i sosna, z drzew liściastych natomiast wysuwają się na czoło brzoza i osika.

7.    Przemysł i handel. Brak podstawowych kopalin poza torfem, wapieniem i gliną, nie daje L. możności rozwinięcia przemysłu w szerszem tego słowa znaczeniu. Istniejący przemysł opiera się przedewszystkiem na przetwórczości płodów rolnych, hodowlanych i materjale drzewnym.

Obok różnorodnego przemysłu spożywczego zasługują na podkreślenie liczne garbarnie, fabryki tektury i mebli, zapałek, papierosów, drobny przemysł metalowy, przędzalnie wełny, przemysł nawozów sztucznych, elektrownie i t. p. W ostatnich latach zwrócono baczną uwagę na instalację fabryk włókienniczych opartych o kapitały zagraniczne, wreszcie w 1933 r. uruchomiono fabrykę wyrobów gumowych. Ilość przedsiębiorstw przemysłowych na L. wynosi obecnie około 1 150 zakładów, zatrudniających do 30 000 robotników.

W dużej mierze, obok przetworów mięsnych gospodarki hodowlanej, wywozi L. masło i jaja. Kolejnym artykułem wywozu jest materjał drzewny oraz len; przywozi L. w poważnej ilości kopaliny, wyroby włókiennicze, maszyny i inne wyroby gotowe. Handel zagraniczny L. odbywa się głównie z Niemcami, Wielką Brytanją, mniejsze znaczenie ma już wymiana z Belgją i Z. S. R. R.

8.    Miasta i komunikacje. Większe miasta L. są centrami mało zróżniczkowanego przemysłu, wśród nich stolica Kowno (Kaunas), licząca 120 000 mieszkańców, zajmuje stanowisko najpoważniejsze. Kłajpeda, port i ośrodek przemysłu drzewnego, liczy 39 000 mieszkańców, Szawle — 25 000, Poniewież — 22 000. Pozostałe miasta, wyjąwszy Wił-komierz, Marjampol i Olitę należą do ka-tegorji niedużych miasteczek o charakterze handlowo-rolniczym. Należyty rozwój osiedli miejskich na L. utrudnia w pewnym stopniu niewystarczająca ilość dróg komunikacyjnych. Linji kolejowych jest zaledwie 1 730 km, niedostosowanych do potrzeb gospodarczych kraju, a budowanych ze strategicznego punktu widzenia za czasów oku-