742
LUDNOŚĆ
kierunku zmierzają wnioski dokładnych badań angielskich. Godne jest podkreślenia, że wzrost raka widoczny jest więcej wśród mężczyzn, niż wśród kobiet. Tablica 3 daje obraz zmian jakie zaszły w częstości różnych przyczyn zgonów miedzy 1911 a 1935 r. w Stanach Zjednoczonych A. P. Jest to materjał największego Amerykańskiego Towarzystwa Ubezpieczeniowego („Metropolitan Life Insurance Company"), liczącego w 1911 r. 8, a w 1935 r. 17 miljo-nów ubezpieczonych. Zmiany widoczne na tej tablicy zasługują na szczególną uwagę, gdyż obliczeń dokonano w stosunku do ludności standartowej, przez co usunięto następstwa, mogące być skutkiem zmian powstałych na skutek innej struktury ludności.
TABL. 3. DZIESIĘĆ NAJWAŻNIEJSZYCH PRZYCZYN ZGONÓW WEDŁUG „METROPOLITAN LIFE INSURANCE COMPANY".
1911 |
1935 | ||||
Przyczyna zgonu |
Zgony na 10 000 ludności |
% ogółu zgonów |
Przyczyna zgonu |
Zgony na 10 000 ludności |
% ogółu zgonów |
i. Gruźlica...... |
24.2 |
18.5 |
1. Choroby serca . . . |
13.9 |
18,5 |
2. Choroby serca .... |
15.8 |
n. 1 |
1. Rak........ |
8.7 |
*1.9 |
3. Grypa i zapalenie płuc |
14,1 |
IO,żJ |
3. Grypa i zapalenie płuc |
6,8 |
8.7 |
4. Zapalenie nerek . . . |
10,9 |
7.5 |
4. Zapalenie nerek . . . |
5,3 |
7.3 |
5. Nieszczęśliwe wypadki |
8,7 |
6,2 |
5. Gruźlica...... |
5.6 |
7.0 |
6. Udar mózgowy . . . |
8,3 |
7.0 |
6. Udar mózgowy . . . |
4.8 |
6,8 |
7. Rak |
7.6 |
5.4 |
7. Nieszczęśliwe wypadki |
5.8 |
6.7 |
8. Błonica....... |
2,6 |
2,3 |
8. Choroby naczyń wień- | ||
q. Nieżyt żołądka i kiszek |
2,9 |
2,2 |
cowych i dusznica . . |
3,2 |
4.0 |
10. Dur brzuszny .... |
2,2 |
*.9 |
9. Cukrzyca...... |
2,1 |
3,o |
to. Zapalenie wyrostka ro- | |||||
baczkowego ... |
1,2 |
1.4 |
W sumie jednak przeważa pogląd, że wzrost nowotworów jest istotny, że nowotwory złośliwe spotykają się rzadziej wśród narodów pierwotnych, że na nowotwory ginie najwięcej osób w krajach uprzemysłowionych (w ośrodkach przemysłowych) i znajdujących się na wyższym szczeblu cywilizacji.
Wreszcie na uwagę zasługuje stały wzrost zgonów, związanych z motoryzacją. Wypadki automobilowe są coraz liczniejsze, a w krajach o tak rozwiniętym ruchu automobilowym jak Stany Zjednoczone urastają do rozmiarów zagadnienia o wadze państwowej: w roku 1934 zarejestrowano w Ameryce 34 000 zgonów z wypadków samochodowych, wyłączając zgodnie z przy-jętemi normami międzynarodowemi zderzenia samochodów z pociągami i z tramwajami.
Wśród ubezpieczonych członków „Metropolitan Life Insurance Company" między 1—74 rokiem życia spadek umieralności między okresem 1911—1915, a 1931—1935 wynosił: na dur brzuszny 90,2%, na błonicę — 87,2%, na odrę — 77,0%, na gruźlicę — 70,2% na ostry reumatyzm stawowy — 60,0%, na alkoholizm — 52,0%, z powodu wypadków — 50,1%, na zakażenie połogowe — 47,3% na grypę i zapalenie płuc — 44,2% („Statistical Bulletin", M. L. I. C. Volume 18, 1938).
Jakie oszczędności czy straty liczbowo w materjale ludzkim powodują te zmiany w przyczynach zgonów wykazuje tabl. 4.
Omówione zmiany w umieralności w każdym razie nie upoważniają do wniosku, że nastąpiło istotne przedłużenie życia ludzkiego. Przeciętny wiek ludzki niewątpliwie wzrasta, co pociąga za sobą zmianę w przyczynach zgonów, gdyż w każdym wieku inne są powody śmierci. Maksymalny wiek ludzki w czasach historycznych nie uległ zdaje się żadnym zmianom.