"
334 podaż :
problemem zostały w ostatnich czasach znacznie zaawansowane zarówno pod względem metody, jak i wyniku badań.
Funkcja popytu może dotyczyć: i) popytu poszczególnej jednostki na towar znajdujący się na rynku. Zgodnie z twierdzeniem o malejącej użyteczności krańcowej dóbr, odpowiednia krzywa popytu jest stale opadająca (patrz powyżej zamieszczony rysunek); 2) popytu zbiorowego, czyli popytu wszystkich kupujących. Funkcja popytu zbio-i owego może być otrzymana zapomocą dodania do siebie indywidualnych funkcyj popytu (otrzymujemy popyt zbiorowy, sumując popyty poszczególnych jednostek przy określonej cenie towaru). Krzywa popytu zbiorowego jest opadająca w całym swoim przebiegu; 3) popytu na towary, pochodzące z jednego tylko przedsiębiorstwa. Odpowiednią krzywą popytu nazywamy krzywą (względnie funkcją) utargu przeciętnego, a) Krzywa utargu przeciętnego może się okazać Iinją prostą równoległą do osi odciętych. Oznacza to, że przedsiębiorstwo, praktycznie rzecz biorąc, może sprzedać dowolną ilość towaru po aktualnie istniejącej na rynku cenie. Przedsiębiorstwo przez swoją podaż nie wpływa w danym wypadku na cenę rynkową. Mówimy, że przedsiębiorstwo ma na rynku pozycję wolnokonkuren-cyjną. b) Znacznie częściej jednakże utarg przeciętny przedsiębiorstwa reaguje na wielkość podaży. Przedsiębiorstwo może zatem ulokować na rynku większą ilość towaru, jedynie obniżając cenę sprzedażną. Mówimy w tym wypadku, że przedsiębiorstwo posiada charakter monopolistyczny. Odpowiednia krzywa utargu przeciętnego przypomina kształtem zbiorową względnie indywidualną krzywą popytu.
Uw — krzywa utargu przeciętnego w przedsiębiorstwie wolnokonkurencyjnem.
Urn — krzywa utargu przeciętnego w przedsiębiorstwie monopolistycznem.
POPYT
Istnieje w ekonomji specjalna miara do określenia intensywności reakcji popytu na zmianę ceny. Miarą tą jest elastyczność po-pytu.
2. Podaż. Podażą nazywamy ilość towaru, zaofiarowaną na rynku w danym czasie po określonej cenie. Mówiąc o podaży, mamy zazwyczaj na myśli zależność, istniejącą pomiędzy ceną towaru i wielkością jego podaży (t. zw. „funkcja podaży"). Możemy przedstawić funkcję podaży zapomocą tabeli, względnie krzywej podaży.
Cena,
Cena towaru w złotych |
Wielkość podaży w jedn. tow. |
0.30 |
200 |
O.4O |
27O |
0.50 |
325 |
0.60 |
375 |
0.70 |
415 |
0.80 |
45° |
0.90 |
480 |
I.- |
505 |
Mówimy, że podaż na dany towar wzrasta (maleje), jeżeli przy niezmiennych cenach, ofiarowywane są na rynku większe (mniejsze) ilości towaru. Krzywa podaży przesuwa się w tym wypadku w prawo (w lewo). Rozróżniamy funkcje podaży poszczególnych przedsiębiorstw (krzywe podaży indywidualnej) oraz funkcje podaży części względnie wszystkich przedsiębiorstw występujących na rynku (krzywe podaży zbiorowej). Funkcja podaży określa stosunek istniejący pomiędzy wielkością podaży i cenami, które mogą mieć miejsce na rynku w określonym momencie (nie zaś w momentach kolejno po sobie następujących). Analogicznie do funkcji popytu, funkcja podaży wyraża za-