52
{jody czerwone, kuliste, uwieńczone szyjką.— Pospolita po asach i gajach cienistych; kwitnie w maju i czerwcu.
Kwiaty Lanmzki— flores Con illuriae v. Liliorum conTsllium, używanymi jeszcze bywają jako środek serdeczny, rozweselający, ożywiający nerwy i pobudzający kichanie,— a wyciąg z nich jako przec.sys itzający.
RODZAJ 49. Kokoryczka fPoIjgonatum Toubn.]. — Okwiat koronowy, rurkowaty; kraj płytko 6wrębny i wzniesiony, odpadający. Pręcików 6, osadzonych w środku rurki i krótszych od niej; nitki obło-szydłowato; główki 2-woreczkowe, wykrojone, w podstawie 2łatowe, wewr ątrzwrot-ne. Jajnik wolny, 3komorowy; komory 3 — 6zalążkowe; zalążki 2szeregowe; słup szyjkowy 3ścienny, krótszy od okwia tu; znamię niewyrażnie-3łatowe, górą broda weczkowate. Ja-
fcda kulista, 3komorowa; komory 1—2nasionowe. Nasiona ulistawe: skórka ściśle zrosła z białkiem chrząstkowato-mię-sistórn. Zarodek mały, osiowy, tuż pod jajosadką.
Gat. 1. K. pt8p /lita [P. vulgare Desf.], większa albo Bdbikr5vika. Hay. 3. t. 19.— Kłąb trwały, g-ubości palca, do Va' długi, węzłowato-wotawcwaty, biały, poziomy, mięsisty Łodyga pochyła i kręta ,1 — 1 '/2' wysoka, kątowata, w podstawie z 3 pochwami odpadającemi. Liście rozrzucone,
{>rawie-bezogonkowe, obójmujące łodygę, podłużnie-jajowate ub eliptyczne, dość tępe, spodem modrawe, prawie-jednostronne. Szypułki kątowe, 1—2kw*vtowe, zwisło w stronę liściom przeciwną. Kwiaty woskowo-białe, obłe, górą nieco-brzuchate; końce ich łatek zielone, od wewnątrz cokolwiek brodate. Pręciki równe szyjkom, z nitkami nagiemi. J >goda kulista, ciemno-modra, bardzo krótko - sztyletowata.— Nader pospolita po pagórkowatych, obrzednich a suchych la lach Europy; kwitnie w maju i czerwcu.— [Convallaria Po-lygonatum. Lin.].
Słodko - klśisty i bezwonny korzeń Liczydła— radio Si gili i Salomonie, jadawna lecz cor.iz mnićj, używany bywa jako łagodzący i rozpędzający— na rany, potłuczenia, zapalenia, oraz do bielidła. Jagody zaś sprawiają wymioty i przeczyszczenie.
RODZAJ 5.0. Koieowój [Smilax Lin.].— Kwiaty roz-dzielnopłciowe. Okwia* 6łatkowy, koronowy, roztwarty, odpadający; łatki lnt-rwowe, zewnętrzne szórsze. Pręcików 6, maczugowatych, krótszych od okwiatu, równych; nitki rów-r.owązkie; głuwki tępe, z nitek wybiegłe, otwićrające się ud wewnątrz rowkiem podłużnym, a póżniój odwinięte, - w żeńskich żadne. Jajnik wolny, eliptyczny, 3- a rzadko 1- lub 6-komorowy,— w męzkich prawie żaden; komory i zalążkowe; zalążki uwieszone w wićrzehołku kąta; znamion 3 a czasem 4 lub 6, bezszyjkowych, wydłużonych, odgiętych, odpadających, czasem zrosłych w i łup. Jagoda kuKsta, 1—3koinoro-