Magazyn6301

101

niem odskakujący i wytryskujący ciecz klćistą wraz z nasionami czarniawemi.— Pospolity po płonnych i kamienistych miejscach Europy południowej; kwitnący od czerwca do września.— [Momordica Elaterium Lin.].

Cała roślina gorzka, awłaszcza tóż korzeń i owoce, zawierające wij-1 e elaterynu— od najstaroży tniejszych lókarzów bywały używanymi. Wszelako dziś otrzymuje się tylko z nieb tak zwany łryizcznik czarny i biały— elaterium nigrum et album, piśrwszy jako wyciąg z owoców wygotowany, a drugi jako ciecz z ich wnętrza stężała w powietrzu; oba nader skuteczne w puchlinach.

RODZAJ 86. Ogórek [Cucumis Lin.].— Kwiaty od-dzielno- albo mięszano-płciowe. Męzkie: z kielichem dzwonkowatym, 5zębnym; z 5ciu płatkami ostrymi i roztwartymi; z 5ciu pręcikami na kielichu, 3wiązkowymi; z główkami ró-wnowązkiemi, esowatemi. W żeńskich: kielicha rurka kulista albo obła, a brzeg górny i 5zębny; korona jak w samcu; jajnik Skomorowy; z łożyskami ściennemi, wielozalążko-wemi; szyjka krótka; znamion 3, grubych i 2dzielnych. Dy-niak mięsisty, rowkowany, gładki albo brodawkowany, nie-pękający albo tóż pękający niekształtnie, wielonasionowy. Nasiona jajowate, mocno ściśnione, w brzegu ostre.

Gat. 1. O. Melon [C. Melo Lin.], u dawnych pisarzów Malon, M. słodki lub indyjski. Wag. 1. t. 13 i 14.— Ziele roczne: z korzeniem rozpłożącym się poziomo; z łodygą peł zającą, wszechstronnie gęsto gałęzistą, mięsistą, okrągławo-kątowatą, szorstko-włosistą; z wąsami pojedynczymi: z liśćmi dość wielkimi, okrągła wo-kątowatymi albo nader nikło-łato-watymi,— o łatach tępych, zwłaszcza też środkowćj zaokrą-glonćj, w brzegu zatoko - ząbkowanych; z kwiatami żółtymi; a owocami różnćj wielkości, postaci, barwy, pokrycia i miąższu, 10 — 12żebrowymi, osiatczonymi, brodawkowanymi lub całkiem nagimi.— Pochodzi pierwiastkowo z Azyi środkowćj i połuduiowćj, ale uprawa jego dziś prawie po całej kuli ziemskićj rozpowszechniona; kwitnie od czerwca do września.

Naeiona melonowe— seminn Melonum, same— alboli tśż łącznie z tykwowemi, dyniowemi i ogórkowemi,— służą czasem na chłodzące t obwijająco-odmiękczające mlćko roślinne.

Gat. 2. o. zamorski [C. Colocynthis Lin.], znany jako Kolokwint, Bańka lub Jabłko zamorskie. W. t. 170. — Ziele roczne: z korzeniem ogrubnim, mięsistym; z łodygą na ziemi rozłożoną i wszechstronnie gałęzistą, szorstką; z liśćmi ser-cowatymi, długoogonkowymi, wielodzielnie-łatowatymi, bardzo tępymi, z wićrzchu szorstko- a spodem biało - włosymi,—• z łatami 5ma lub więcćj, tępo- i zatokowo-ząbkowanemi; z Wąsami gałęzistymi; z kwiatami pojedynczymi, żółtawo - pomo-rańczowymi, od zewnątrz kosmatymi z zielonawym nerwem;